E-sigaret

Er zijn onvoldoende wetenschappelijke gegevens om te beoordelen of de elektronische sigaret al dan niet een risico inhoudt. We kunnen aannemen dat de elektronische sigaret minder schadelijk voor de gezondheid is dan roken, maar dampen zal nooit zo gezond zijn als helemaal niets doen.

Wat is een elektronische sigaret?

De elektronische sigaret of “e-sigaret” is een toestelletje dat een vloeistof opwarmt, wat een damp teweegbrengt die de gebruiker dan inhaleert. In tegenstelling tot de traditionele papieren sigaretten is er bij de elektronische sigaret geen verbranding.
De elektronische sigaret bestaat uit 3 elementen:

  • een batterij 
  • en reservoir met een vloeistof die “e-vloeistof” wordt genoemd 
  • een elektrische weerstand die de vloeistof opwarmt en omzet in damp.

Sinds de invoering van de elektronische sigaret in 2003 hebben verschillende generaties elektronische sigaretten hun intrede gedaan:

  • 1ste generatie, ook wel “cigalikes” genoemd, een eenvoudig en goedkoper model; sommige modellen zijn voor eenmalig gebruik en andere zijn oplaadbaar 
  • 2e generatie, met een grotere, oplaadbare en krachtigere batterij dan die van de “cigalikes” van de eerste generatie 
  • 3e generatie, ook wel “gepersonaliseerde verdampers” met een krachtigere batterij dan de 2e generatie elektronische sigaretten en meer opties (de batterijspanning wijzigen om meer stoom te genereren, de compartimenten op de persoon afstemmen, enz.).

Wat is e-vloeistof?

De elektronische sigaret verdampt een vloeistof waarvan de basis meestal uit oplosmiddelen bestaat:

  • propyleenglycol
  • en/of glycerol.

Propyleenglycol en glycerol worden gebruikt in farmaceutische bereidingen, cosmetica en levensmiddelen. Propyleenglycol wordt ook gebruikt voor het genereren van kunstmatige mist in theaterzalen. Inademing kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken.
 Aan deze “basis-e-vloeistof” kunnen andere ingrediënten worden toegevoegd:

  • aroma’s 
  • nicotine.

WIST U DAT? We moeten een onderscheid maken tussen de opzettelijk toegevoegde stoffen in e-vloeistoffen (oplosmiddelen, smaakstoffen en andere additieven) van de stoffen die tijdens het verdampingsproces vrijkomen (aldehyden, metalen, enz.)

Welke risico’s houden elektronische sigaretten in voor onze gezondheid?

Tot op heden hebben we niet genoeg ervaring, noch genoeg wetenschappelijke studies om de langetermijnrisico’s of de afwezigheid van risico’s van de elektronische sigaret te beoordelen. We kunnen aannemen dat de elektronische sigaret een minder gevaarlijk alternatief is voor de sigaret, maar dampen zal nog steeds minder gezond zijn dan niet dampen.
De elektronische sigaret houdt een aantal risico’s in voor de gezondheid en de maatschappij:

  • risico bij kinderen op ernstige en dodelijke vergiftiging met “e-vloeistof” die nicotine bevat 
  • risico op inademing van damp die chemische onzuiverheden (aldehyden), schadelijke stoffen (nitrosaminen) of stoffen met nog onbekende effecten (geïnhaleerde aroma’s) bevat 
  • risico op het normaliseren van de handeling van dampen, het beginnen roken van niet-rokers, het creëren en onderhouden van een nicotineverslaving
  • explosiegevaar al naargelang de kwaliteit van de elektronische sigaret.

WIST U DAT? De gezondheidsrisico’s van de elektronische sigaret hangen sterk af van hoe hij wordt gebruikt: het aantal inhalaties per dag, de duur van de inhalaties, de verwarmingstemperatuur, enz. Afhankelijk van het gebruik van de elektronische sigaret kan inhalatie van stoffen in de dampen de luchtwegen irriteren en hartkloppingen veroorzaken.

Aroma’s

De aroma’s die aan de “e-vloeistof” worden toegevoegd zijn dezelfde aroma’s die worden gebruikt als voedseladditieven. We weten echter niets over de gezondheidseffecten van dergelijke aroma’s bij verhitting en inhalatie in plaats van ingestie.

WIST U DAT? Sommige smaken schadelijker voor de gezondheid zijn dan andere. Aroma’s van karamel, boter of koekjes bevatten soms diacetyl en acetylpropionyl, stoffen waarvan we weten dat ze schadelijk zijn.

Aldehyden

Aldehyden zijn schadelijke stoffen die ontstaan uit de thermische ontbinding van oplosmiddelen (propyleenglycol en glycerol) die de basis van e-vloeistof vormen. Onder de aldehyden is formaldehyde een stof waarvan we weten dat ze kankerverwekkend is. 
Aldehyden vormen zich vooral wanneer de weerstand van de elektronische sigaret opwarmt bij onvoldoende of gebrek aan “e-vloeistof”. Deze ingeademde damp, ook wel “droge puf” genoemd, heeft een zeer specifieke onaangename smaak. De hoeveelheid aldehyden in de damp van een elektronische sigaret is echter veel lager dan de hoeveelheid in sigaretten.

Nicotine

Terwijl nicotine niet de gevaarlijkste stof is in een gewone sigaret, is de hoeveelheid die men opneemt bij een elektronische sigaret twijfelachtig. 
Wat zijn de gevaren van nicotine die “zuiver” wordt opgenomen, naast de gewone sigaret? Wat zijn de langetermijnrisico’s van een nicotineverslaving? Wat zijn de gevaren voor de omgeving die de damp afkomstig van nicotine inademt (passief dampen)? Op al deze vragen moet wetenschappelijk onderzoek nog een antwoord bieden.
Let op! In hoge doses is nicotine een gif dat toxisch en dodelijk kan zijn.

Nitrosamine

Nitrosaminen zijn kankerverwekkende stoffen die 400 maal meer in sigarettenrook voorkomen dan in de damp van een elektronische sigaret. Toch kan de lage concentratie in de elektronische sigaret het risico op respiratoire tumoren verhogen.

Welke houding moeten we dan aannemen ten opzichte van de elektronische sigaret?

De elektronische sigaret mag alleen worden gebruikt als een manier voor rokers om te stoppen met roken, maar niet als een doel op zich of als een nieuwe, langdurige gewoonte. 


 

Sciensano ontwikkelt methoden om de kwaliteit van „e-vloeistoffen” en de conformiteit van elektronische sigaretten te controleren. Sciensano onderzoekt ook de consumptie van de elektronische sigaret bij de Belgische bevolking

QR code

QR code for this page URL

Contacten

Wetenschappelijke rapporten

Er zijn momenteel geen wetenschappelijke publicaties gekoppeld aan dit gezondheidsonderwerp

Evenementen

Er zijn momenteel geen evenementen gekoppeld aan dit gezondheidsonderwerp

Andere informatiebronnen

Er zijn momenteel geen externe links gekoppeld aan dit gezondheidsthema