Het milieumonitoren wordt voorgesteld als één van de mogelijke oplossingen ter verbetering van de kwaliteit van Poliosurveillance in België.
In deze context, werd aan Sciensano door het kabinet van de minister van Volksgezondheid een haalbaarheidsonderzoek mbt milieumonitoring gevraagd. Dit onderzoek werd gefinaliseerd in januari 2020. De samenvatting van het onderzoek bevindt zich in bijlage van deze fiche.
Het doel van de milieumonitoring is dat wat in het haalbaarheidsonderzoek beoogt werd, is om de afwezigheid van circulerend poliovirus (PV) te tonen, en snel elke mogelijkse herintroductie te detecteren. De aanwezigheid van “PEF” instellingen, die poliovirus bijhouden, (GSK Rixensart en Fripharma), onderstreept het belang van dit soort instrument.
De meerwaarde van een milieumonitoring ligt ook in zijn complementariteit met het huidig toezicht. De milieumonitoring heeft het voordeel dat het een vroege waarschuwing mogelijk maakt, met een snellere detectie van het PV na zijn introductie bij de populatie. Bovendien heeft dit systeem ook het voordeel meer specifieke personen en gebieden van de risicozones van polio af te dekken.
Het in de haalbarheidsonderzoek voorgestelde systeem van milieumonitoring biedt flexibiliteit in zijn implementatie. Concreet zal het systeem geïntensiveerd kunnen worden in geval van een incident met betrekking tot PV (bvb. het accidenteel vrijkomen in het milieu), of uitgebreid worden tot betrekking van andere pathogenen (Norovirus, rotavirus….), en dit afhangelijk van de prioriteiten van de volksgezondheid.
Het design dat we voorstellen voor het systeem bied ook een voldoende sensibiliteit aan.
We hebben meerdere gebieden weerhouden voor milieumonitoringnetwerk in België : o.a. het gebied GSK Rixensart voor het meest kritische would-be PEF, het onthaalcenter voor het opvangen van asielzoekers “Klein kasteeltje” et het Congolese kwartier “Matonge” in Brussel. Om een goede vertegenwoordiging van de bevolking te waarborgen zouden twee waterzuiveringsstations, één in Brussel en één in Antwerpen worden opgenomen in het monitoringnetwerk.
De studie bevestigd de technische haalbaarheid van het controleren van de verschillende rioleringsgebieden (riolen et waterzuiveringsstations), voorstellen van een aangepaste steekproefplan, en dit in een vierjarig project, met jaarlijkse herbeoordeling.
De jaarlijkse kost voor het monitoringsproject is geschat tussen 143 000€ en 166 500€ voor de periode van 4 jaar, naargelang het gekozen scenario. Het grootste deel van het budget (~70%) zullen gaan naar het analyseren van de stalen (personeelskosten, labomaterieel, en de kost van de analyses).