Sciensano draagt bij tot de epidemiologische surveillance van legionellose in België. We werken hiervoor samen met de laboratoria en de regionale overheden.
Legionellose
Legionellose
Legionellose is een ernstige longinfectie veroorzaakt door een bacterie van het geslacht Legionella. De bacterie komt hoofdzakelijk voor in waterige milieus en kan op de mens worden overgedragen via aerosols in de lucht.
Wat is legionellose?
Legionellose is een infectie van de long veroorzaakt door een bacterie van het genus Legionella. In meer dan 90% van de gevallen in België wordt legionellose veroorzaakt door het species L. pneumophila. Legionellabacteriën worden ingeademd via de lucht en kunnen op die manier de longen besmetten.
Symptomen
De symptomen van legionellose ontstaan 2 tot 10 dagen (maar in sommige gevallen ook tot 20 dagen) na besmetting:
- (hoge) koorts
- koude rillingen
- spierpijn, hoofdpijn
- kortademigheid en/of hoesten
- pijn op de borst
- verwardheid
- soms braken en diarree.
De ziekte kan een zeer ernstig verloop aannemen en eventueel ook leiden tot het overlijden van de patiënt. Een infectie met Legionella kan klinisch niet onderscheiden worden van een longontsteking, hiervoor is microbiologisch onderzoek nodig.
Transmissie
De legionellabacterie komt hoofdzakelijk voor in waterige milieus en in vochtige bodems. De bacterie groeit in stilstaand water met een temperatuur van 20-50°C, zoals koeltorens, douches, luchtbevochtigers … Onder deze temperatuur kan de bacterie wel overleven, maar zich niet vermenigvuldigen. De legionellabacteriën kunnen via aerosols (kleine waterdruppeltjes) in de lucht terechtkomen en bijgevolg via de lucht door de mens ingeademd worden.
Preventie
De bacterie groeit in water met een temperatuur van 20 tot 50° Celsius. Een temperatuur die lager is, voorkomt de vermenigvuldiging van de bacterie en bij een temperatuur die hoger is, sterft de bacterie. Deze principes kunnen gebruikt worden in de preventie van besmetting met deze bacterie.
Installaties met water zoals sanitaire installaties, koeltorens en bepaalde medische apparaten die langere tijd niet gebruikt werden, vormen een risico op besmetting. Neem bij heropstarten of hergebruik hiervan de nodige voorzorgsmaatregelen.
Diagnose
De ziekte is klinisch niet te onderscheiden van een longontsteking, hiervoor dient een verdere test te gebeuren:
-
antigendetectie in urine
- kweek van bacterie o.b.v. sputum, pleuravocht, longweefsel …
- PCR-test.
Risicogroepen
- Reizigers.
- De nabijheid of het gebruik van systemen die aerosols (kleine waterdruppeltjes) produceren.
- Bepaalde beroepen vergroten de kans omwille van de nabijheid of het gebruik van systemen of stilstaand water (bv. medewerkers van koeltorens of zwembaden, schoonmakers, personeel in de gezondheidszorg …).
Behandeling
Legionellose wordt behandeld met antibiotica. In sommige gevallen is er ook een ziekenhuisopname nodig. De ziekte kan immers een ernstig verloop kennen.