Ziekten en gezondheid in kaart brengen

Sciensano zet zich in om iedereen een gezondheid van goede kwaliteit te garanderen. Om in te spelen op de behoeften van de bevolking gaan onze teams na wat de gezondheid is van de bevolking en hoe deze evolueert.

Dankzij peilingen op nationale schaal verzamelen we gegevens over de gezondheid van de bevolking, over de beperkingen en ongeschiktheden, over de geneesmiddelenconsumptie, de eetgewoonten en het algemeen welzijn.

prioriteit van Sciensano bestaat erin ervoor te zorgen dat de vergrijzende bevolking zo lang mogelijk gezond blijft, dat wil zeggen vrij van ongeschiktheden of chronische aandoeningen. We bestuderen de levensverwachting van de bevolking en gaan na of deze jaren worden doorgebracht in goede of slechte gezondheid.

De gezondheid van de bevolking verbeteren vereist ook de identificatie en follow-up van ziekten. Daarom monitoren we onder meer infectieziekten zoals aids, griep, tuberculose, salmonella-infectie, bronchitis enz., die vandaag nog zeer vaak voorkomen. Op dat vlak zijn de activiteiten van Sciensano enerzijds gericht op infectieziekten die overdraagbaar zijn van persoon tot persoon (zoals griep), en anderzijds op infectieziekten die gekoppeld zijn aan de voeding (zoals salmonella-infectie), lichaamsvloeistoffen (zoals hiv/aids en soa's), de omgeving (zoals allergieën of ziekten bij dieren) en de zorgverstrekking (ziekenhuisinfecties, MRSA, CPE enz.). 

Sciensano coördineert een zeer uitgebreid netwerk van laboratoria, centra en platformen die de bij de bevolking aanwezige infectieziekten monitoren. Dit netwerk verstrekt heldere en betrouwbare informatie over de ziekten, hun oorzaken, de incidentie bij de bevolking en over de opkomende pathogenen (bacteriën, virussen) die deze ziekten veroorzaken. 

Sciensano versterkt ook de monitoring van chronische ziekten, die geleidelijk aan belangrijker zijn geworden dan infectieziekten. Hart- en vaatziekten, metabole ziekten, kanker en reumatische aandoeningen zijn wereldwijd uitgegroeid tot de belangrijkste doodsoorzaak. We voeren niet alleen onderzoek uit op het terrein, maar hebben ook platformen en databanken ontwikkeld om rekening te houden met de sociaaleconomische context en om de ervaring van de patiënten met de gezondheidszorg te beoordelen. Op die manier krijgt de patiënt opnieuw een centrale plaats in de prioriteiten. We volgen de evolutie van personen die kampen met een bepaalde ziekte door middel van cohortstudies. Deze statistische studies van twee groepen leveren informatie op over het natuurlijke verloop van de aandoening, de evolutie bij behandeling, de veiligheid van de behandelingen en de impact van biologische of omgevingsfactoren op de ziekte.

Op basis van de gegevens verzameld door middel van research, peilingen, analyses en studies formuleert Sciensano aanbevelingen voor de Belgische autoriteiten, die zo hun maatregelen en hun beleid kunnen afstemmen op de reële behoeften van de bevolking

ENKELE VOORBEELDEN VAN ONZE ACTIES

Peilingen, interviews en studies om inzicht te krijgen in de gezondheidstoestand van de Belgen

Niet alleen ziekten worden van nabij gevolgd, ook de gezondheid en de gewoonten van de bevolking krijgen heel wat aandacht. Eten de Belgen gezond? Leven ze langer en in betere gezondheid dan de bevolking in de buurlanden? Hoe groot is hun consumptie van alcohol en tabak? Voelen Vlamingen zich gezonder dan Walen? Gebruiken de Belgen veel geneesmiddelen?

Om te beoordelen of de bestaande beleidsmaatregelen beantwoorden aan de behoeften is het belangrijk dat de overheid beschikt over informatie over de gezondheidstoestand en meer algemeen over de ziekten, beperkingen, ongeschiktheden, het zorggebruik en de levensgewoonten van de bevolking. Sciensano bestudeert onder meer het aantal gezonde levensjaren in België. De meest recente resultaten van dit onderzoek (2012) toonden bijvoorbeeld aan dat het aantal gezonde levensjaren bij de geboorte in België 2,7 jaar boven het Europese gemiddelde ligt voor mannen en 1,7 jaar voor vrouwen. België behoort zo tot de top tien van de Europese landen. Met behulp van hun partners nemen onze deskundigen ook contact op met burgers om inzicht te verwerven in hun eetgewoonten, levensstijl, geneesmiddelenconsumptie, gezondheidstoestand en een aantal sociaaleconomische parameters. Uit de meest recente nationale gezondheidsenquête (2013) bleek onder meer dat:

  • 8% van de bevolking minstens een keer per week zes of meer glazen alcohol drinkt bij dezelfde gelegenheid;
  • 23% van de bevolking rookt, en dat dit percentage al vijftien jaar lang continu daalt;
  • bijna de helft van de volwassenen (48%) en één op de vijf jongeren kampt met overgewicht;
  • 8% van de gezinnen meldt de voorbije twaalf maanden gezondheidszorg uitgesteld te hebben door financiële problemen.

Meer dan 80 nationale referentielaboratoria en referentiecentra om de evolutie te volgen van ziekten bij mens en dier

De nationale referentielaboratoria en referentiecentra van Sciensano hebben een drievoudige opdracht: dienstverlening, research en expertise. Ze analyseren de stalen ingestuurd door andere laboratoria en consolideren en inventariseren gegevens die belangrijk zijn op nationale schaal: beschrijving van de stammen, aantal gevallen, trends enz. Het verzamelen van microbiologische gegevens is erop gericht om ziekten te voorkomen en te bestrijden. Voor bepaalde aandoeningen, zoals epidemische veeziekten, mogen wij overigens als enige in België een diagnose stellen. De toezichthoudende laboratoria spelen ook een rol op internationaal vlak, doordat de in België verzamelde gegevens vervolgens worden verstrekt aan netwerken zoals het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) of de Wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE). Deze instanties gebruiken de gegevens van de nationale referentielaboratorium en referentiecentra om een beeld te krijgen van de situatie in Europa en de rest van de wereld, de evolutie van de risico's te meten en verspreidingen op grotere schaal te monitoren.

De strijd tegen de antibioticaresistentie

De resistentie tegen antibiotica vormt een belangrijk probleem in de menselijke en de diergeneeskunde. Dankzij onze monitoring en onze onderzoeksactiviteiten in het lab dragen wij bij aan een beperking van de ziekenhuisinfecties en de resistentie tegen antibiotica, zowel in de menselijke als de diergeneeskunde. Bij epidemieën die verband houden met resistente bacteriën, bieden wij de gezondheidsautoriteiten onze expertise en steun op het terrein (onder meer in ziekenhuizen en rusthuizen). Sciensano bestudeert de resistentie van bacteriën zoals Staphylococcus aureus, Salmonella en Escherichia coli en het verband tussen het antibioticagebruik en de resistentie tegen antibiotica.

 

Stuifmeelallergie Diabetes Seksuele Overdraagbare Aandoeningen (SOA) Antibioticaresistentie Difterie Ziekte van Lyme Meningitis Tuberculose Poliomyelitis Rabiës Respiratoir Syncytieel Virus (RSV) Zeldzame ziekten Obesitas Salmonellose

QR code

QR code for this page URL

Contacten