Diergezondheid

Op het vlak van diergezondheid geeft Sciensano niet alleen wetenschappelijke en technische ondersteuning aan de autoriteiten (het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen en FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu), maar ook aan professionele organisaties en eerstelijnslaboratoria.

Ons werkterrein is breed en omvat de epizoötische (epidemieën die voorkomen bij dieren, zoals mond-en-klauwzeer of varkenspest) en bepaalde enzoötische ziekten (ziekten die aanwezig zijn in kuddes, zoals infectieuze boviene rhinotracheïtis) die een groot socio-economisch risico vormen.

Bovenop hun economische impact, zijn sommige van deze ziekten ook een potentieel gevaar voor de volksgezondheid: we spreken van zoönosen (met andere woorden infecties of ziekten die rechtstreeks of onrechtstreeks overdraagbaar zijn van dieren op mensen en omgekeerd) die we op de voet volgen.

Merk op dat al deze ziekten rechtstreekse of onrechtstreekse gevolgen hebben voor de volksgezondheid, bijvoorbeeld door het antibioticagebruik dat ze vereisen.

Dankzij antibiotica is de gezondheidszorg bij de mens er sterk op vooruitgegaan. Bij dieren bedoeld voor consumptie (gebruiksdieren zoals koeien, schapen, kippenenz.) heeft het gebruik van antibiotica bijgedragen aan een groter investeringsrendement voor de producenten.

Het is echter belangrijk om waakzaam te blijven, want een verkeerd gebruik van antibiotica kan leiden tot een toename van de resistentie van bacteriën, en dat zowel bij dieren als mensen. Hierdoor kunnen de antibiotica niet langer gebruikt worden om ziekten te behandelen.

Sciensano is expert op het vlak van diergezondheid en:

  • creëert en evalueert monitoringprogramma’s voor de  gereglementeerde dierziekten;
  • beoordeelt het risico en bereidt zich voor op potentiële crisissen door analysemethoden en -technieken uit te werken;
  • verbetert de diagnostiek van dierziekten door moleculaire, microbiologische en/of serologische tests te ontwikkelen, te erkennen en te valideren;
  • produceert referentiereagentia (positief/negatief serum, stammen …) en stelt ze ter beschikking van eerstelijnslaboratoria;
  • controleert diagnosereagentia en voert interlaboratoriumtests uit om de kwaliteit te certificeren van de tests uitgevoerd in de eerstelijnslaboratoria.

Voor bepaalde van deze activiteiten moet gewerkt worden in een ingeperkte omgeving, zodat de ziekte kan worden gereproduceerd of geïsoleerd, wat mogelijk wordt gemaakt door de ultramoderne infrastructuur en de performante teams waarover Sciensano beschikt.

Op vlak van diergezondheid is Sciensano het nationale referentielaboratorium voor alle dierziekten, bijvoorbeeld mond-en-klauwzeer en vesiculeuse ziekten, varkenspest, griep (influenza)  en andere aviaire en exotische virussen, en voor sterk pathogene bacteriën (pest, miltvuur, brucellose, tuberculose, tularemie).

ENKELE VOORBEELDEN VAN ONZE ACTIES

Vroegtijdige detectie en monitoring van dierziekten

Sciensano is een belangrijke speler in de vroegtijdige detectie van al dan niet zoönotische dierziekten. We zijn ook sterk betrokken bij de uitwerking en evaluatie van de controleprogramma’s voor dierziekten georganiseerd door de overheid. We helpen bij de diagnostiek, de preventie en de behandeling van deze ziekten. Zo dragen we bij aan de verbetering van de diergezondheid, de veiligheid van de voedselketen en bepaalde producten van dierlijke herkomst.

Epidemiologisch onderzoek

Het epidemiologisch onderzoek van Sciensano is gericht op:

  • de bewaking/monitoring van dierziekten;
  • de beoordeling van het risico en de vergelijking van interventiescenario’s aan de hand van kosten-batenanalyses;
  • de uitwerking en evaluatie van monitoringprogramma’s voor de gereglementeerde dierziekten;
  • de statistische evaluatie van de diagnostische laboratoriumtests;
  • epidemiologische ondersteuning bij crisissituaties;
  • de veiligheid van de voedselketen (op nationaal en Europees niveau).

Antibioticaresistentie bij dieren

Sciensano is de referentie in het domein van antibioticaresistentie bij dieren en levert ondersteuning voor de besluitvorming op het vlak van diergezondheid en de veiligheid van de voedselketen door bepaalde interventiemaatregelen (bijvoorbeeld vaccinatie) te evalueren en kosten-batenanalyses te maken van deze maatregelen. Deze activiteiten gebeuren in nauwe samenwerking met het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen en de FOD Volksgezondheid, die verantwoordelijk zijn voor de implementatie van deze maatregelen. Dankzij multidisciplinaire nationale werkgroepen waarin de verschillende actoren vertegenwoordigd zijn op het vlak van diergezondheid en veiligheid van de voedselketen in België, kan Sciensano rekening houden met de behoeften en de prioriteiten op het terrein. We trachten steeds rekening te houden met deze parameter in ons onderzoek om bij te dragen aan een duurzame dieren volksgezondheid.

Dierenwelzijn

Wanneer er geen alternatieve methoden voorhanden zijn, is Sciensano in het kader van zijn onderzoeksactiviteiten voor de bestrijding van dierziekten verplicht om gebruik te maken van proefdieren om infecties te bestuderen, nieuwe diagnoses en vaccins te ontwikkelen of de werking van geneesmiddelen te controleren. Het gaat voornamelijk om kleine knaagdieren, pluimvee en een klein aantal runderen, schapen en varkens. Bij het uitvoeren van deze tests zorgen we ervoor dat de dieren zo correct mogelijk worden ondergebracht en behandeld. We waken erover dat de proeven gebeuren conform de meest recente wetgeving inzake de bescherming van proefdieren. Sciensano doet er alles aan om zo weinig mogelijk gebruik te maken van proefdieren en indien mogelijk de voorkeur te geven aan laboratoriumproeven in de plaats van dierenproeven.

QR code

QR code for this page URL

Contacten

Andere informatiebronnen

Er zijn momenteel geen externe links gekoppeld aan dit gezondheidsthema