In het kort
Binnen de ESSAG-studie test Sciensano nieuwe manieren om het voor vrouwen gemakkelijker te maken om zich te laten screenen op baarmoederhalskanker. De studie richt zich op vrouwen die in de afgelopen zes jaar geen screeningsonderzoek hebben ondergaan.
Er worden twee huisarts-gebaseerde benaderingen vergeleken met de standaardaanpak:
- Groep A: Vrouwen krijgen tijdens een gewoon doktersbezoek een zelfafnamekit aangeboden.
- Groep B: Vrouwen ontvangen per post een zelfafnamekit van hun huisarts.
- Groep C: Vrouwen krijgen zoals gebruikelijk een uitnodiging voor screening via de post.
De studie onderzoekt vooral welke methode meer vrouwen aanzet tot deelname, en hoe gebruiksvriendelijk deze aanpak is voor huisartsen. De resultaten zullen bijdragen aan de ontwikkeling van effectievere preventieprogramma’s voor baarmoederhalskanker in Vlaanderen en mogelijk ook daarbuiten.
Projectbeschrijving
Baarmoederhalskanker kan grotendeels worden voorkomen via een nauwkeurige screening maar er bestaan belangrijke sociale ongelijkheden, zowel in de deelname aan screeningsprogramma’s als in de incidentie en sterftecijfers. Het aanbieden van zelfafnamekits kan een manier zijn om drempels voor deelname weg te nemen.
De ESSAG-studie heeft als doel om op grote schaal het deelnamepercentage aan screenings op baarmoederhalskanker te evalueren via twee huisarts-gebaseerde interventies, in vergelijking met de bestaande standaardinterventie.
De studie richt zich op vrouwen die de afgelopen zes jaar niet gescreend zijn en die een globaal medisch dossier hebben bij een deelnemende huisarts. Deze dossiers worden aangevuld met informatie over de screeningsstatus vanuit de kankeropsporingsorganisatie.
Er worden drie onderzoeksgroepen opgezet via een cluster-gerandomiseerde studie:
- Groep A: De huisarts snijdt het onderwerp baarmoederhalskankerscreening aan tijdens een consultatie om een andere reden en overhandigt een zelfafnamekit, met uitleg over het gebruik. De huisarts krijgt ter ondersteuning communicatiemateriaal, inclusief informatie aangepast aan vrouwen met beperkte gezondheidsvaardigheden en beschikbaar in meerdere talen;
- Groep B: De huisarts stuurt een brief met een zelfafnamekit naar de in aanmerking komende vrouwen uit de eigen praktijk;
- Groep C (controlegroep): De kankeropsporingsorganisatie stuurt een standaard uitnodigingsbrief naar de doelgroep.
De effectiviteit van de interventies wordt gemeten aan de hand van verschillen in deelname tussen groep A en B versus groep C, en tussen de twee huisartseninterventies (A versus B). Daarnaast wordt een kosteneffectiviteitsanalyse uitgevoerd om te bepalen of de behaalde effecten maatschappelijk verantwoord zijn. Tot slot wordt via interviews met huisartsen een haalbaarheidsanalyse uitgevoerd om de sterke punten en mogelijke knelpunten van interventie A in kaart te brengen.
De resultaten van ESSAG zullen belangrijke input leveren voor toekomstige beleidsbeslissingen in Vlaanderen en mogelijk ook in andere Westerse landen.
Sciensano biedt epidemiologische ondersteuning binnen het project en is verantwoordelijk voor de volledige statistische analyse.
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
