In het kort
E-liquids op de Belgische markt bevatten meer dan 1.800 verschillende stoffen, waarvan er veel niet voldoende zijn getest op hun veiligheid bij inademing. In opdracht van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid zal Sciensano een officiële lijst opstellen van ingrediënten waarvan de veiligheid voor gebruik wetenschappelijk is aangetoond. Schadelijke of risicovolle stoffen zullen worden verboden. Dit zal e-sigaretten minder schadelijk maken voor consumenten en zorgen voor een betere regulering en controle van de producten die op de markt worden gebracht.
Projectbeschrijving
De Belgische e-sigarettenmarkt evolueert snel, met meer dan 1.800 geïdentificeerde ingrediënten in e-liquids, waarvan vele toxicologisch onvoldoende zijn onderzocht. Ter bescherming van de volksgezondheid is het essentieel een positieve lijst te ontwikkelen van toegestane ingrediënten waarvan de veiligheid wetenschappelijk is aangetoond. Op verzoek van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid stelt Sciensano deze lijst op, die via een ministerieel besluit zal worden bekrachtigd.
Het project start met de chemische karakterisering van complexe mengsels (bijv. extracten, essentiële oliën) en de identificatie van stoffen die bekendstaan als kankerverwekkend, mutageen of reproductietoxisch (CMR), op basis van geharmoniseerde classificatiesystemen (bijv. de European Classification Labelling and Packaging Regulation, het International Agency for Research on Cancer) , en het JATC-2-rapport (Joint Action on Tobacco Control 2). Deze stoffen zijn expliciet verboden onder de Europese Tabaksproductenrichtlijn (2014/40/EU).
Een belangrijke uitdaging is het tekort aan toxicologische gegevens voor meer dan 75% van de ingrediënten. Om dit op te vangen, stellen we een voorlopige lijst op die de huidige groep ingrediënten tijdelijk vastlegt. Dit moet de voortdurende uitbreiding van de markt afremmen en de nodige tijd geven voor een grondige evaluatie. We zullen criteria ontwikkelen voor de verwijdering van ingrediënten, gebaseerd op bestaande wettelijke kaders, wetenschappelijke adviezen en strategieën die in andere EU-lidstaten worden toegepast.
De voorgestelde criteria kunnen zowel geharmoniseerde als niet-geharmoniseerde CMR-classificaties omvatten, ondersteund door in silico voorspellende instrumenten, toxicologische databanken en wetenschappelijke literatuur. Ook andere gezondheidsrisico’s dan CMR, evenals de frequentie en de concentratie van gebruik, kunnen in aanmerking worden genomen. Een wetenschappelijk comité zal de methodologie beoordelen om consensus en wetenschappelijke betrouwbaarheid te waarborgen.
Ten slotte, zullen we een eerste lijst opstellen van ingrediënten die van de positieve lijst kunnen worden uitgesloten, waarmee de basis wordt gelegd voor toekomstige evaluaties. Hoewel deze lijst bijdraagt aan de bescherming van consumenten, is het belangrijk te erkennen dat veel van de overblijvende ingrediënten nog verder getest moeten worden om hun volledige veiligheid te garanderen. Dit project vormt een fundamentele stap richting een wetenschappelijk robuustere regulering van de ingrediënten in e-sigaretten.
