Last updated on 28-6-2024 by Thérésa Lebacq
Waarom bestuderen we het risico op ondervoeding bij ouderen?
- Ondervoeding komt vaak voor bij ouderen.
- Het wordt gekenmerkt door een gebrek aan essentiële voedingsstoffen en kan het gevolg zijn van een verminderde toegang tot voedzaam voedsel, een verlies aan eetlust, een gebrek aan vermogen om te kauwen of te slikken of een verhoogd gebruik van medicatie.
- Mensen met overgewicht kunnen ook risico lopen op ondervoeding.
- Ondervoeding kan leiden tot een verminderde spierkracht, een verhoogd risico op vallen, afname van de weerstand, tragere hersteltijden, een gestegen kans op ziekenhuisopnames en heropnames.
- Deze symptomen hebben lichamelijke en psychische gevolgen die kunnen leiden tot een verminderde kwaliteit van leven.
Hoe onderzoeken we dit?
- We vroegen deelnemers van 65 jaar en ouder om een gestandaardiseerde vragenlijst in te vullen die bekend staat als de self-Mini Nutritional Assessment (self-MNA). Deze vragenlijst bestaat uit 6 vragen over zelfperceptie van gezondheid en voeding.
- Een score ≥ 12 komt overeen met een normale voedingstoestand; tussen 8 en 11 punten lopen personen het risico op ondervoeding; onder de 8 punten worden personen geacht ondervoed te zijn.
- Er werden geen ouderen (65+ jaar) geïnterviewd die in woonzorgcentra verbleven, waren opgenomen in een ziekenhuis of die niet zonder hulp konden worden geïnterviewd (bijv. personen met dementie).
Key results
2% van de ouderen is ondervoed.
29% van de ouderen loopt het risico op ondervoeding.
Vrouwen hebben meer kans om ondervoed te zijn dan mannen (3% vs 0,5%).
Vrouwen lopen een hoger ‘risico op ondervoeding’ dan mannen (35% vs 23%).
Het risico op ondervoeding is hoger in Wallonië (38%), vergeleken met Vlaanderen (27%) en Brussel (25%).
Risico op ondervoeding volgens geslacht
Verdeling van de Belgische bevolking van 65 jaar en ouder volgens de voedingstoestand, volgens geslacht, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Ouderen (65+ jaar) omvatten geen personen in woonzorgcentra, personen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, of personen die niet zonder hulp konden worden geïnterviewd (bv. personen met dementie).
Risco op ondervoeding volgens opleidingsniveau
- In België is 2% van de bevolking van 65 jaar en ouder ondervoed, heeft 29% een risico op ondervoeding en 69% een normale voedingstoestand.
- Vrouwen hebben meer kans om ondervoed te zijn dan mannen men (3% vs 0,5%).
- Vrouwen lopen een hoger ‘risico op ondervoeding’ dan mannen (35% vs 23%).
Verdeling van de Belgische bevolking van 65 jaar en ouder volgens de voedingstoestand, volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Ouderen (65+ jaar) omvatten geen personen in woonzorgcentra, personen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, of personen die niet zonder hulp konden worden geïnterviewd (bv. personen met dementie).
- Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.
Risico op ondervoeding volgens regio
- Ondervoeding en het risico op ondervoeding komen vaker voor bij personen met het laagste opleidingsniveau. Vanwege de lage steekproefgrootte in de groep van ondervoede personen zijn deze verschillen echter niet significant en zouden ze toe te schrijven kunnen zijn aan toeval.
Verdeling van de Belgische bevolking van 65 jaar en ouder volgens de voedingstoestand, volgens regio, België: 2022-2023
- Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
- Ouderen (65+ jaar) omvatten geen personen in woonzorgcentra, personen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, of personen die niet zonder hulp konden worden geïnterviewd (bv. personen met dementie).
- In Brussel is vijf procent van de personen van 65 jaar en ouder ondervoed.
- Het risico op ondervoeding is significant hoger voor wie in Wallonië woont (38%), in vergelijking met wie in Vlaanderen (27%) of Brussel (25%) woont.
Gelieve naar deze pagina te verwijzen als: Sciensano: Gewichtstoestand en eetstoornissen: Risico op ondervoeding bij ouderen, Voedselconsumptiepeiling 2022-2023, Juni 2024, Brussel, België, https://www.sciensano.be/nl/resultaten-van-de-nationale-voedselconsumptiepeiling-2022-2023/gewichtstoestand-en-eetstoornissen/risico-op-ondervoeding-bij-ouderen