Ontbijtfrequentie

Last updated on 28-6-2024 by Thérésa Lebacq
Waarom bestuderen we de ontbijtfrequentie?
  • Regelmaat in het eetpatroon is belangrijk omdat er steeds meer bewijs is dat een verstoring van ons biologische ritme (bijvoorbeeld eten op onregelmatige tijden) een negatieve invloed kan hebben op onze gezondheid.
  • Overdag is het gunstig om hoofdmaaltijden, waaronder een gezond ontbijt, op regelmatige tijdstippen te plannen. Gezond ontbijten zorgt ook voor een goede start van de dag.
  • Er lijkt een link te zijn tussen een gezond ontbijt en overgewicht, obesitas en algemene gezondheid. Het ontbijt overslaan vergroot de kans op een hoger gewicht en een slechtere algemene gezondheid.
  • Er zijn veel positieve gezondheidseffecten verbonden aan dagelijks gezond ontbijten, zoals verbeterde concentratie en cognitieve functies.

Hoe onderzoeken we dit?

  • We stelden de volgende vraag: ‘Hoe vaak ontbijt u (uw kind) (meer dan een drankje alleen)?’
  • Antwoordopties waren: ‘nooit, ‘minder dan 1 dag per maand’, ‘1-3 dagen per maand, ‘1 dag per week’, ‘2-4 dagen per week’, ‘5-6 dagen per week’ en ‘1 maal per dag’. De antwoordopties ‘minder dan 1 dag per maand’ en ‘1-3 dagen per maand’ werden samengevoegd tot één categorie, namelijk ‘3 dagen per maand of minder’.
  • Om sommige resultaten gemakkelijker te interpreteren, werden ‘5-6 dagen per week’ en ‘1 maal per dag’ geherdefinieerd naar ‘minstens 5 dagen per week ontbijten’. De groepen ‘3 dagen per maand of minder’ en ‘nooit’ werden geherdefinieerd naar ‘3 dagen per maand of minder ontbijten’.
  • De vraag werd gesteld aan alle leeftijdsgroepen: kinderen van 3-9 jaar (de antwoorden werden gegeven door de ouders van de kinderen), adolescenten, volwassenen van 18 tot 64 jaar en volwassenen van 65 jaar en ouder.

BELANGRIJKSTE RESULTATEN

Meer dan 90% van de kinderen en ouderen ontbijten minsten 5 dagen per week.
Het percentage personen dat minstens 5 dagen per week ontbijten is het laagst bij adolescenten (69%) en jongvolwassenen (59%).
Het percentage personen dat minstens 5 dagen per week ontbijten is lager in Wallonië dan in Vlaanderen en Brussel.
Personen met een lager opleidingsniveau zijn minder geneigd om minstens 5 dagen per week te ontbijten.
Het percentage personen dat minstens 5 dagen per week ontbijt is gedaald van 77% in 2004 naar 73% in 2014-2015 en 66% in 2022-2023.

Leeftijd en geslacht

Verdeling van de Belgische bevolking van 3 jaar en ouder naar ontbijtfrequentie, volgens leeftijd en geslacht, België: 2022-2023

Mannen

 

  • In België ontbijt de meerderheid van de personen van 3 jaar en ouder (68%) dagelijks. Een kleiner percentage ontbijt 5-6 dagen (6%) of 2-4 dagen per week (12%). Een minderheid ontbijt 1 keer per week (4%), 3 dagen per maand of minder (4%), of nooit (5%).
  • De ontbijtfrequentie verschilt volgens leeftijd.
  • Kinderen (3-9 jaar) (91%) en ouderen (65 jaar en ouder) (92%) vertegenwoordigen het hoogste percentage dat dagelijks of minstens 5 dagen per week ontbijt. Dit percentage neemt af bij adolescenten (10-17 jaar) (69%) en jongvolwassenen (18-39 jaar) (59%), en stijgt vervolgens opnieuw bij volwassenen van middelbare leeftijd (40-64 jaar) (73%).
  • Kinderen (3-9 jaar) (2%) en ouderen (65 jaar en ouder) (6%) hebben het minst de neiging om het ontbijt over te slaan of het hoogstens 3 dagen per maand te nemen. Dit percentage neemt toe bij adolescenten (10-17 jaar) (8%) en jongvolwassenen (18-39 jaar) (15%), en neemt vervolgens opnieuw af bij volwassenen van middelbare leeftijd (40-64 jaar) (11%).
  • Er zijn geen verschillen volgens geslacht voor de ontbijtfrequentie, behalve bij jongvolwassenen (18-39 jaar). In deze leeftijdsgroep zijn mannen minder geneigd om minstens 5 dagen per week te ontbijten dan vrouwen (55% tegenover 64%). Mannen zijn ook meer geneigd dan vrouwen om vaker het ontbijt over te slaan (7% tegenover 5%) of het hoogstens 3 dagen per maand te hebben (10% tegenover 7%).

 

 

Vrouwen

  • Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
  • Ouderen (65 jaar en ouder) omvatten geen personen in woonzorgcentra, personen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, of personen die niet zonder hulp konden worden geïnterviewd (bv. personen met dementie).

 

 

 

Opleidingsniveau

Verdeling van de Belgische bevolking van 3 jaar en ouder naar ontbijtfrequentie, volgens opleidingsniveau, België: 2022-2023

  • Ruw = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status.
  • Het opleidingsniveau wordt berekend op het niveau van het huishouden door rekening te houden met het hoogst behaalde diploma door: (i) de respondenten of hun partner voor volwassenen (van 18 jaar en ouder), of (ii) de vader en moeder (of verzorger, indien van toepassing) voor kinderen en adolescenten (van 3 tot 17 jaar). Gemakshalve verwijzen we echter naar het opleidingsniveau van individuen in plaats van naar het opleidingsniveau van hun huishoudens.

 

 

 

  • Er is een duidelijk verband tussen het opleidingsniveau en de regelmaat van het ontbijten.
  • Het percentage personen dat minstens 5 dagen per week ontbijt is lager in de groep met het laagste opleidingsniveau (70%) vergeleken met de middelhoog opgeleide groep (78%) en de groep met het hoogste opleidingsniveau (81%).
  • Het percentage personen dat het ontbijt overslaat of minder dan een keer per week ontbijt is hoger in de groep met het laagste opleidingsniveau (13%) vergeleken met de middelhoog opgeleide groep (7%) en de groep met het hoogste opleidingsniveau (6%).

 

Regio en jaar

Percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt, volgens jaar en regio, België: 2022-2023

  • Gecorrigeerd = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status, en gecorrigeerd volgens leeftijd en geslacht op basis van een lineair regressiemodel (met de Belgische bevolking van 2022-2023 als referentie).
  • De antwoordopties ‘5-6 dagen per week’ en ‘één keer per dag’ werden samengevoegd tot ‘minstens 5 dagen per week’.

 

 

  • In het algemeen is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt gedaald van 77% in 2004 tot 73% in 2014-2015, en verder naar 66% in 2022-2023.
  • In 2022-2023 is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt lager in Wallonië (58%) vergeleken met Vlaanderen (71%) en Brussel (68%).
  • In Vlaanderen is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt niet veranderd van 2004 naar 2014-2015 (78% vs. 77%), maar gedaald in 2022-2023 (71%).
  • In Wallonië is dit percentage gedaald van 75% in 2004 tot 68% in 2014-2015, en verder tot 58% in 2022-2023.
  • Er kunnen geen conclusies over de tijd worden getrokken voor Brussel vanwege het lage aantal deelnemers in Brussel in 2004 en 2014-2015.

 

Percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minder dan 3 dagen per maand ontbijt, volgens jaar en regio, België: 2022-2023

  • Gecorrigeerd = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status, en gecorrigeerd volgens leeftijd en geslacht op basis van een lineair regressiemodel (met de Belgische bevolking van 2022-2023 als referentie).
  • De antwoordcategorieën ‘nooit’ en ‘3 dagen per maand of minder’ (wat de hergroepering is van de oorspronkelijke antwoordopties ‘minder dan 1 dag per maand’ en ‘1-3 dagen per maand’) werden samengevoegd als ‘minder dan 3 dagen per maand’.

 

 

 

  • In het algemeen is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minder dan 3 dagen per maand ontbijt gestegen van 9% in 2004 naar 13% in 2014-2015, maar niet veranderd in 2022-2023 (13%).
  • In 2022-2023 is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minder dan 3 dagen per maand ontbijt hoger in Wallonië (16%) vergeleken met Vlaanderen (11%).
  • In Wallonië is het percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minder dan 3 dagen per maand ontbijt gestegen van 11% in 2004 tot 19% in 2014-2015, maar niet veranderd in 2022-2023 (16%).
  • In Vlaanderen en Brussel konden we geen conclusies trekken over veranderingen tussen 2004, 2014-2015 en 2022-2023.

 

Jaar en leeftijd

Percentage van de Belgische bevolking van 15 tot 64 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt, volgens jaar en leeftijdsgroep, België: 2022-2023

  • Gecorrigeerd = resultaten gewogen voor seizoen, leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status, en gecorrigeerd volgens leeftijd en geslacht op basis van een lineair regressiemodel (met de Belgische bevolking van 2022-2023 als referentie)
  • De antwoordopties ‘5-6 dagen per week’ en ‘één keer per dag’ werden samengevoegd als ‘minstens 5 dagen per week’.

 

 

 

  • Bij jongvolwassenen (18-39 jaar) en volwassenen van middelbare leeftijd (40-64 jaar) daalde het percentage personen dat minstens 5 dagen per week ontbijt in de loop der jaren: de laagste percentages werden waargenomen in 2022-2023 (respectievelijk 59% en 73%) vergeleken met 2014-2015 (respectievelijk 68% en 79%) of 2004 (respectievelijk 70% en 84%).
  • Het percentage adolescenten van 15 tot 17 jaar dat minstens 5 dagen per week ontbijt daalde van 73% in 2004 tot 63% in 2014-2015, maar veranderde niet in 2022-2023 (59%).

 


Gelieve naar deze pagina te verwijzen als: Sciensano. Voedingsgewoonten en voedselvaardigheden: Ontbijtfrequentie, Voedselconsumptiepeiling 2022-2023, Juni 2024, Brussel, België, https://www.sciensano.be/nl/resultaten-van-de-nationale-voedselconsumptiepeiling-2022-2023/voedingsgewoonten/ontbijtfrequentie

QR code

QR code for this page URL