Deze zomer werd het hitteplan geactiveerd tussen 21 juni en 1 juli 2019. In die periode waren er enkele dagen met hoge temperaturen en aanzienlijke ozonconcentraties. Sciensano, het Belgisch instituut voor gezondheid, nam in die periode een matige oversterfte van 102 extra overlijdens bij de bevolking waar. Zoals tijdens andere warmteperioden, werden deze extra overlijdens waargenomen tijdens of net na de heetste dagen.
Ozon- en hitteplan geactiveerd in juni
Deze zomer werd het ozon- en hitteplan voor de eerste keer geactiveerd tussen 21 juni en 1 juli 2019. 24, 25 en 29 juni waren de heetste dagen, met temperaturen boven de 30 graden en verhoogde ozonconcentraties. Tijdens of net na dergelijke warme dagen, merken we vaak dat er in werkelijkheid meer mensen sterven dan verwacht.
Aantal extra overlijdens beperkt in juni
Tijdens deze periode werd in België een kortstondige, lichte toename (+ 3,5% of 102 extra overlijdens bovenop de 2885 verwachte overlijdens) van het aantal sterfgevallen waargenomen in alle leeftijdsgroepen van de bevolking. Vooral de groep van 65 tot 84-plussers werd daarbij getroffen. Zo zag Sciensano 3 pieken van oversterfte bij deze leeftijd:
- In heel België: 20 extra overlijdens op 25 juni bij vrouwen
- In Brussel: 12 extra overlijdens op 26 juni bij mannen en vrouwen
- In Wallonië: 12 extra overlijdens op 1 juli bij mannen
Ook bij de jongere leeftijdsgroep (0-64 jaar) in heel België zagen we iets meer overlijdens dan verwacht:
- 18 extra overlijdens op 25 juni bij mannen en vrouwen
- 15 extra overlijdens op 1 juli bij mannen
Mogelijke verklaring?
Zijn er minder extra overlijdens omdat mensen beter op de hoogte zijn over hoe ze moeten omgaan met hitte? Nathalie Bossuyt, onderzoekster bij Sciensano nuanceert: “De maatregelen van het ozon- en hitteplan zullen zeker een positief effect hebben. De zomersterfte hangt echter af van meerdere factoren, waaronder luchtvervuiling, de lengte en opbouw van de warmteperiode, maar bijvoorbeeld ook of er in de voorafgaande winter een hoge sterfte was door een griepepidemie. Aangezien we niet over de specifieke doodsoorzaken beschikken, is het niet mogelijk om na te gaan wat deze oversterfte heeft veroorzaakt.”
Toch opletten bij hoge temperaturen of ozonpieken
Ook al bleef de oversterfte in juni op het eerste zicht beperkt, toch blijft het belangrijk om je voldoende te beschermen. Volg hiervoor de aanbevelingen van jouw regio:
- Vlaanderen: Zorg en Gezondheid
- Brussel: Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie
Ter info: de resultaten van de hitteperiode in juli 2019 zullen over enkele weken beschikbaar zijn.