In het kort
Zieke, verzwakte mensen zijn vatbaarder voor infecties. Op plaatsen waar die mensen tijdelijk samen verblijven, zoals ziekenhuizen en zorginstellingen, kunnen er zich uitbraken voordoen waarbij meerdere personen besmet geraken met dezelfde ziektekiem. Uitbraken met zeer antibioticaresistente bacteriën zijn een bijzondere uitdaging voor zorgverleners. Wanneer nodig werken de gewestelijke gezondheidsautoriteiten, Sciensano en andere externe deskundigen samen als Outbreak Support Team (OST) om zorginstellingen te adviseren in geval van moeilijk te controleren MDRO*-uitbraken.
(*MDRO: Multi-Drug Resistant Organism of multiresistent organisme)
Tools voor onderzoek en beheer van uitbraken: scrol naar beneden
Projectbeschrijving
Wettelijke achtergrond
Op 21 november 2013 verscheen in het Staatsblad het protocolakkoord met betrekking tot het nationaal strategisch plan ter bestrijding van MDRO’s. In dat kader werd het concept van ‘OST’ in het leven geroepen: een team van deskundigen dat zorginstellingen kan bijstaan in het geval van moeilijke uitbraken. Het OST staat onder leiding van deskundigen van de gewestelijke gezondheidsautoriteiten. Zodra een uitbraak met MDRO’s wordt gemeld bij de betreffende gewestelijke gezondheidsautoriteit, kan het OST ondersteuning bieden. Wanneer nodig kunnen andere deskundigen van onder meer Sciensano of het relevante Nationale Referentiecentra (NRC) worden ingeschakeld.
Het OST werkt op basis van beschikbare aanbevelingen en wetenschappelijke aanbevelingen en evidentie, aangevuld met ervaringen uit het verleden. Het stelt zijn specifieke expertise ten dienste van het infectiepreventie en -controleteam (IPC) van het ziekenhuis of de verantwoordelijke arts van de zorginstelling. We verstrekken hier tools om uitbraken te onderzoeken en te beheren. Het ziekenhuis of de zorginstelling blijft steeds de eindverantwoordelijke voor de uitbraak.
Belangrijke opmerking voor professionele zorgverleners: Uitbraken met MDRO’s staan op de lijst van meldingsplichtige ziekten. Onder aan de pagina vindt u de nodige informatie voor meldingen aan uw gewestelijke gezondheidsautoriteit. Een melding houdt geen aanvraag voor ondersteuning van het OST in. Het is mogelijk dat u ondersteuning aangeboden krijgt na de melding, maar u kunt ook proactief ondersteuning aanvragen.
Tools om uitbraken te onderzoeken en te beheren in zorginstellingen
Opmerking: De tools zijn specifiek ontwikkeld voor uitbraken met MDRO’s, maar kunnen ook voor andere uitbraken ingezet worden.
Checklist
Dit is een handige checklist voor als u in uw zorginstelling te maken krijgt met een uitbraak. Het is een invulbaar pdf-bestand dat u kunt downloaden en opslaan voor later. Kies de juiste template, afhankelijk van uw taal en gewest:
Franse checklists
Nederlandse checklists
Belangrijke opmerking voor professionele zorgverleners: Uitbraken met MDRO’s staan op de lijst van meldingsplichtige ziekten. Onder aan de pagina vindt u de nodige informatie voor meldingen aan uw gewestelijke gezondheidsautoriteit. Een melding houdt geen aanvraag voor ondersteuning van het OST in. Het is mogelijk dat u ondersteuning aangeboden krijgt na de melding, maar u kunt ook proactief ondersteuning aanvragen.
EpiCurve
Een epidemische curve (epi-curve) is een belangrijk instrument om uitbraken op te volgen. De curve wordt idealiter meteen opgesteld zodra er een vermoeden van een uitbraak is en de screening gestart is. Ze moet regelmatig worden bijgewerkt zolang de uitbraak actief is.
.
De 
Gebruikershandleiding geeft toelichting bij het concept en het gebruik van de tool. U leest er ook hoe u toegang krijgt tot de applicatie. De data worden aanvankelijk verzameld in Excel en vervolgens geüpload in de EpiCurve-applicatie. De privacy van de patiënten is gewaarborgd omdat er twee types Excel-templates gebruikt worden: een voor plaatselijk gebruik en een om te uploaden. De handleiding geeft meer details over de bescherming van de privacy van patiënten. De Excel-templates (in het Engels, het Frans en het Nederlands) zijn beschikbaar in de tool en hieronder.
Belangrijke informatie over de EpiCurve-tool: Dit is geen tool om meldingen te doen noch om data te verzamelen. De applicatie is alleen bedoeld om u te helpen een epi-curve te maken.
Belangrijke opmerking voor professionele zorgverleners: Uitbraken met MDRO’s staan op de lijst van meldingsplichtige ziekten. Onder aan de pagina vindt u de nodige informatie voor meldingen aan uw gewestelijke gezondheidsautoriteit. Een melding houdt geen aanvraag voor ondersteuning van het OST in. Het is mogelijk dat u ondersteuning aangeboden krijgt na de melding, maar u kunt ook proactief ondersteuning aanvragen.
Engelse templates
French templates
Modèle Local de Surveillance d’une Epidémie- Modèle de Téléchargement pour l’Outil Sciensano EpiCurve
Dutch templates
Contactgegevens van de gewestelijke gezondheidsautoriteiten
Vlaanderen - Departement Zorg
- E-mail: infectieziektebestrijding@vlaanderen.be
- Lijst van meldingsplichtige ziekten: Overzicht infectieziekten en bijhorende richtlijnen | Zorg (zorg-en-gezondheid.be)
- Hoe melden? Een meldingsplichtige infectieziekte aangeven | Zorg en (zorg-en-gezondheid.be)
Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap - Agence pour une Vie de Qualité — AVIQ
- E-mail Wallonia: surveillance.sante@aviq.be
- Telephone Wallonia: 071 33 77 77
- E-mail Duitstalige Gemeenschap: infektionen@dgov.be
- Telefoon Duitstalige Gemeenschap: 0492 14 05 57
- Lijst van meldingsplichtige ziekten: Liste des maladies à déclaration obligatoire en Wallonie | AVIQ
- Hoe melden? AViQ | Déclaration
Brussels Hoofdstedelijk Gewest – Vivalis
- E-mail: notif-hyg@vivalis.brussels
- Telefoon: 02 552 01 91
- Lijst van meldingsplichtige ziekten: MATRA BRU (sciensano.be)
- Hoe melden? Nous alerter | Vivalis
Resultaten
Raadpleeg het overzicht van uitbraken met multiresistente organismen (MDRO) waarbij uitbraakondersteuning werd verleend in België tussen december 2014 en december 2020.
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
