In het kort
Infecties door multidrug-resistente micro-organismen (MDRO’s) vormen wereldwijd een groot probleem voor de gezondheid. MDRO’s zijn bacteriën die ongevoelig zijn voor de meeste antibiotica. Onderzoek naar dragerschap van resistente kiemen is niet alleen in ziekenhuizen, maar ook in woonzorgcentra (WZC) belangrijk. In deze instellingen wonen immers oude, kwetsbare bewoners en blijft dragerschap vaak onopgemerkt. Personen die drager zijn van een resistente kiem, vertonen geen ziektesymptomen en kunnen soms de bacterie vanzelf kwijtraken. Wanneer de bacterie echter een ontsteking (infectie) veroorzaakt en ziek wordt, is deze vaak moeilijk te behandelen, omdat sommige antibiotica niet meer werken.
Projectbeschrijving
Sciensano organiseert voor de vierde maal een onderzoek (resultaten 2005, 2011, 2015) naar het voorkomen van dragerschap van MDRO’s bij bewoners in Belgische WZC op één willekeurige dag (prevalentie). De laatste prevalentiestudie werd uitgevoerd in 2015. Het onderzoek wordt in het najaar van 2024 opnieuw uitgevoerd, in samenwerking met de nationale referentiecentra (NRC’s). Het dragerschap van MRSA*, ESBL-E**, CPE*** en VRE**** wordt onderzocht en vergeleken met de resultaten uit voorgaande MDRO-studies om zo de evolutie in kaart te brengen.
In totaal selecteert Sciensano 1530 WZC bewoners uit een steekproef van 30 Belgische WZC (51 bewoners per instelling). Bij deze bewoners worden op dezelfde dag stalen afgenomen. Voor de detectie van MRSA-dragerschap nemen we een wisser af van de keel, de neus en het perineum (bilnaad). Voor de detectie van ESBL-E, CPE en VRE nemen we een rectaal wisser af. Deze handeling wordt uitgevoerd door het verplegend en/of verzorgend personeel van de instelling om de impact voor de bewoners zo laag mogelijk te houden.
Naast staalafname laten we elke bewoner, geïncludeerd in de studie, een vragenlijst invullen. Hierin vragen we naar algemene kenmerken van de resident, risicofactoren, antibioticagebruik en voorgeschiedenis van dragerschap van MDRO’s. Ook vult elk deelnemend WZC een institutionele vragenlijst in die onder andere peilt naar hun algemene karakteristieken, hun antibioticabeleid en hun beleid voor infectiepreventie en -beheersing. We vragen bij elk WZC ook een lijst op van het totale antibioticagebruik de voorbije 12 maanden. Door het totale antibioticagebruik op niveau van het WZC in relatie te brengen met de gemeten prevalentiecijfers onderzoeken we het effect van blootstelling aan antibiotica op het voorkomen van resistentie.
Tot slot koppelen we deze studie aan een pilootstudie; een surveillance van het rioolwater. Hierbij wordt antibioticaresistentie in afvalwater gemeten bij (een subset van) de deelnemende WZC. Zo onderzoeken we of er een verband is met de waargenomen prevalentiecijfers van MDRO-dragerschap bij de bewoners.
*MRSA: Meticilline Resistente Staphylococcus aureus
**ESBL-E: Extended Spectrum Beta-Lactamase producerende Enterobacteriën
***CPE: Carbapenemase producerende enterobacteriën
****VRE: Vancomycine Resistente Enterokokken
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
