Er worden drie hoofdvormen van menselijke pest onderscheiden. De symptomen omvatten meestal koorts, hoofdpijn, rillingen en zwakte. Andere symptomen zijn afhankelijk van de vorm van de ziekte:

1. Builenpest is de meest voorkomende vorm, met tot 96% van de gevallen. Typisch zijn de grote pijnlijke zwellingen van de lymfeklieren. Zonder behandeling is de ziekte in bijna de helft van de gevallen fataal. De naam Zwarte Dood verwijst meestal naar de builenpest en naar het feit dat de huid en andere weefsels zwart kunnen worden en afsterven, vooral aan de vingers, tenen en neus.
2. Septikemische pest kan ontstaan als een complicatie van builenpest of longpest, of als primaire sepsis. Het leidt tot shock en bloedingen in de huid en andere organen. Zonder behandeling is de ziekte bijna altijd fataal.
3. Longpest is de minst voorkomende maar gevaarlijkste vorm van pest. Deze vorm kan zich ontwikkelen als een complicatie van builenpest of septikemische pest, of als primaire longpest. Patiënten ontwikkelen een progressieve longontsteking die leidt tot ademstilstand en shock. Als binnen 24 uur na het begin van de symptomen geen adequate behandeling wordt gestart, is de ziekte bijna altijd fataal. 

Mensen worden besmet door de beet van besmette vlooien, door onbeschermd contact met besmettelijke lichaamsvloeistoffen of besmette materialen of door inademing van ademhalingsdruppels van een patiënt met longpest

In België wordt pest gediagnosticeerd in het Nationaal referentielaboratorium in de unit Bacteriële zoönotische ziekten van Sciensano. Het NRL is verantwoordelijk voor het verstrekken van specifieke informatie over monsterbehandeling, type matrices en relevante tests. Het voert isolatie uit klinische monsters en moleculaire diagnose (PCR) uit.

Pest komt nog steeds voor in veel gebieden in de wereld, vooral in Afrika (landelijke gebieden), maar ook in het Verre Oosten, Centraal-Azië en Noord- en Zuid-Amerika. Sinds de jaren negentig hebben de meeste menselijke gevallen zich voorgedaan in Afrika. De drie meest endemische landen zijn de Democratische Republiek Congo, Madagaskar en Peru. In België werden in meer dan 80 jaar geen gevallen gemeld.

Vroegtijdige diagnose en daaropvolgende behandeling zijn essentieel voor overleving en vermindering van complicaties. Antibiotica en ondersteunende therapie zijn effectief indien ze tijdig worden opgestart.  

Pest bij dieren komt meestal voor als een ziekte die door vlooien wordt overgedragen bij kleine wilde dieren zoals knaagdieren. Aangenomen wordt dat pestbacteriën in lage concentraties circuleren in knaagdierpopulaties. Die knaagdieren en hun vlooien zijn langdurige reservoirs voor de bacterie. Ook grotere dieren zoals honden, katten en vossen kunnen besmet raken en klinische symptomen ontwikkelen.