Een nieuw rapport van Sciensano beschrijft de epidemiologische evolutie van het COVID-19-virus in Belgische scholen tijdens de 15 eerste weken van het schooljaar 2020-2021. Hieruit blijkt dat de besmettingen in de scholen de evolutie van de epidemie in de algemene bevolking volgen.
Het rapport over de epidemiologische toestand in scholen in België betreft de periode van 1 september 2020 tot en met 13 december. De analyse is gebaseerd op:
- de gegevens van het contactonderzoek dat in de scholen wordt uitgevoerd door de diensten voor gezondheidsbevordering op school (PSE/PMS in het Franstalig onderwijs en CLB in het Nederlandstalig onderwijs). Deze centra verzamelen gegevens over het aantal gevallen en voeren de contactopsporing uit om een verdere verspreiding van het virus op school te voorkomen
- gegevens uit de centrale databank van Sciensano met testresultaten.
Besmettingen in scholen volgen de algemene evolutie van de epidemie
De besmettingen in de scholen volgen de evolutie van de epidemie in de algemene bevolking. Net zoals in de epidemie, zien we hier ook regionale verschillen, ook al worden in beide gemeenschappen gelijkaardige preventieve maatregelen genomen in de scholen. De curve van het aantal gerapporteerde gevallen in het Franstalig onderwijs volgt met andere woorden een andere vorm dan de curve van het aantal gevallen in het Nederlandstalig onderwijs. De absolute aantallen vlak voor de herfstvakantie waren hoger in het Franstalig onderwijs dan in het Nederlandstalig onderwijs. Dat weerspiegelt de hogere incidentie in Wallonië en Brussel in vergelijking met Vlaanderen in diezelfde periode.
Figuur 1. Wekelijks aantal gerapporteerde positieve gevallen, per schoolniveau en per gemeenschap (Vlaams of Frans), week 36-50.
(Bron: schoolsurveillance in de Vlaamse en Franse gemeenschap, VGOV/CLB/VAZG en ONE/PSE/PMS-WBE)
Verschil volgens leeftijd
Op basis van de gegevensanalyses lijkt er een verschil te zijn volgens leeftijd.
Kinderen onder de 12 jaar worden minder ziek van het virus, maar ook zij kunnen besmet raken. In december zien we een toename van het aantal gevallen onder lagere schoolkinderen, terwijl er voor de meeste andere leeftijdsgroepen nog steeds sprake is van een afname. Dat verschil zou verklaard kunnen worden door de strenge maatregelen die zijn ingevoerd voor de algemene bevolking, waarvan kinderen onder de 12 jaar grotendeels zijn vrijgesteld, of door het toegenomen aantal testen van asymptomatische kinderen. Het aantal besmettingen in deze jonge groep blijft wel laag in vergelijking met andere leeftijdsgroepen. Het toont wel aan dat het belangrijk is om ook bij de jongere leeftijdsgroepen het COVID-19-virus actief op te volgen.
Jongeren (16-18 jaar) en jongvolwassenen (19-25 jaar) kunnen net als volwassenen een belangrijke rol spelen in de epidemie. In het algemeen zagen we aan het begin van de tweede golf (vanaf 31 augustus 2020) eerst een toename van het aantal gevallen bij adolescenten en jongvolwassenen, daarna bij de beroepsbevolking en ten slotte bij jonge kinderen. Ook op de piek lag in alle regio’s de incidentie bij kinderen onder de 16 jaar in alle regio’s lager dan in de algemene bevolking.
Figuur 2. Evolutie van de cumulatieve 7 dagen-incidentie per leeftijdsgroep (focus op jonge leeftijdsgroepen) per 100 000 inwoners in die leeftijdsgroep, per regio.
(Bron: Sciensano centrale COVID-19-surveillance)
Plaats van besmetting
Volgens de verzamelde gegevens op school, werden leerkrachten en ander schoolpersoneel vanaf september 2020 tot het begin van de herfstvakantie vermoedelijk vooral geïnfecteerd door collega’s en minder door leerlingen. Voor de periode nadien zijn er onvoldoende gegevens om hierover uitspraken te doen.
Uit de gegevens blijkt verder dat minder dan één op vijf van de gerapporteerde besmettingen waarschijnlijk op school plaatsvond. Hoewel het absolute aantal gerapporteerde infecties in de basisschool opvallend lager is, kunnen besmettingen (zowel op school als daarbuiten) in alle leeftijdsgroepen voorkomen. We zouden daaruit kunnen afleiden dat preventieve maatregelen belangrijk zijn om de scholen op een veilige manier open te houden.
Lees het integrale rapport over COVID-19 op school in België.