Na het intense elzen- en hazelaarpollenseizoen is het berkenpollenseizoen nu begonnen, meldt AirAllergy, het nationaal aerobiologisch meetnet van Sciensano. Deze bomen behoren tot de meest allergieverwekkende in België, vooral door de grote hoeveelheden stuifmeel die ze verspreiden. Mensen met een gevoeligheid voor berkenpollen lopen hierdoor een verhoogd risico op allergische klachten.
Langdurig en intens pollenseizoen door de berkenfamilie
Het pollenseizoen van de berkenfamilie (Betulaceae) wordt steeds langer en intenser voor allergiepatiënten. Dit jaar begon het elzenpollenseizoen iets later dan normaal, terwijl het berkenpollenseizoen eerder van start ging. Dit fenomeen past in een langetermijntrend waarbij de bloeiperiodes van de hazelaar, de els en de berk verschuiven en steeds vaker overlappen. Als deze trend aanhoudt, zou er mogelijk geen onderbreking meer zijn tussen de verschillende bloeifasen, waardoor het pollenseizoen vrijwel ononderbroken zou worden.
Dit weekend is het seizoen van de berkenpollen gestart. In Brussel bereikte de concentratie bijna 40 berkenpollenkorrels per kubieke meter lucht. „We verwachten dat de dagelijkse concentraties de komende dagen verder zullen stijgen, vooral bij gunstige weersomstandigheden. Zodra de kritische drempel van 80 berkenpollenkorrels per kubieke meter wordt overschreden, lopen de meeste allergiepatiënten risico op het ontwikkelen van symptomen,” meldt Astha Tiwari, wetenschappelijk medewerker van de dienst Mycologie en Aerobiologie van Sciensano.
Berken produceren grote hoeveelheden stuifmeel dat sterk allergeen is en behoren tot de meest allergieverwekkende bomen in België. Minstens 1 op de 10 Belgen heeft last van dit stuifmeel. Bovendien lijken de allergenen van de hazelaar, de els en de berk sterk op elkaar, wat leidt tot allergische kruisreacties. Hierdoor ervaren allergiepatiënten klachten tijdens opeenvolgende bloeigolven, waardoor het seizoen nog langer aanvoelt.
Dit jaar brak de hazelaar zelfs een record, met een piekconcentratie van 565 pollenkorrels per kubieke meter lucht op 21 februari.
Door deze langere en intensere bloeiperiodes wordt het steeds moeilijker voor allergiepatiënten om symptoomvrij te blijven. De komende jaren zullen uitwijzen of deze trend zich doorzet en welke gevolgen dat heeft voor de volksgezondheid.
AirAllergy, het enige officiële surveillancenetwerk voor stuifmeel in België
Het Belgische meetnet van pollen en schimmelsporen wordt gecoördineerd door de dienst Mycologie en Aerobiologie van Sciensano. Door het dagelijks verstrekken van betrouwbare informatie over de aanwezigheid van allergenen in de lucht ondersteunt dit netwerk artsen, specialisten en de bevolking om allergieën te behandelen door het aangeven van de risicoperiodes.
Wanneer weet je of je last hebt van een allergie?
Pollenallergie is een chronische seizoensziekte waarvan rhinitis de meest voorkomende vorm is en astma de ernstigste. De klinische symptomen van een stuifmeelallergie zijn: prikkende, jeukende, tranende en rode ogen, niesbuien, verstopte neus, verstopte sinussen, lopende neus, ademhalingsproblemen, verlies van smaak- en reukzin, jeuk achterin de mond of in de keel.
De symptomen worden gemakkelijk verward met die van andere ziekten, zoals een verkoudheid, een griep of COVID-19. Maar:
- Er is geen incubatietijd voor allergieën. Ze verschijnen van zodra het lichaam wordt blootgesteld aan bepaalde hoeveelheden allergenen.
- Een allergie veroorzaakt geen koorts of spierpijn. Je kunt wel last hebben van een loopneus, hoest, ademhalingsproblemen en vermoeidheid.
- Allergiesymptomen komen voor wanneer je wordt blootgesteld aan allergenen, wat in sommige pollenseizoenen vele weken kan duren. Het hooikoortsseizoen duurt gemiddeld 3 tot 4 maanden. In geval van griep of een verkoudheid zijn de symptomen van kortere duur.
Neem in geval van twijfel direct contact op met je arts of allergoloog.
Wat doen in geval van symptomen en hoe de ongemakken beperken?
In deze periode moeten allergische patiënten hun basisbehandeling volgen zoals aanbevolen door hun allergoloog. Astmapatiënten mogen hun behandeling zeker niet onderbreken om het risico op luchtweginfecties niet te verhogen.
Verder raden we het volgende aan:
- Volg de richtlijnen en de aanbevolen behandeling van uw arts
- Draag een mondmasker om de blootstelling via de luchtwegen te beperken
- Reinig uw neus met fysiologisch water
- Draag een (zonne-)bril om contactreacties te vermijden
- Neem een douche en was uw haren regelmatig
- Vermijd fysieke inspanning, vooral tijdens de droogste periodes.
- Gebruik papieren zakdoeken en werp deze systematisch weg na elk gebruik
- Droog de was niet buiten
- Houd de ramen dicht bij verplaatsingen met de wagen
- Vermijd het toevoegen van irriterende of allergene factoren aan uw omgeving (tabak, huisgeuren, kaarsen, wierook, schoonmaakmiddelen of doe-het-zelfproducten, enz.)
- Raadpleeg regelmatig de website www.airallergy.be, de mobiele applicatie AirAllergy (Android en iOS) en het Bluesky account van AirAllergy om op de hoogte te blijven van de evolutie van het hooikoortsseizoen in België