In het kort
Een mycotoxine is een giftige stof die door fungi (gist en schimmels) wordt geproduceerd en in staat is om ziekte en dood te veroorzaken bij mens en dier. Mycotoxinen veroorzaken daarom ook een verminderde productie van eieren, melk en vlees. Aflatoxines zijn een van de belangrijke mycotoxines die ook tot de krachtigste tot nu toe bekende kankerverwekkende stoffen behoren. In dit project evalueerden we extracten van Zuid-Afrikaanse planten als detoxificerende stoffen tegen de mutagene (DNA-veranderende) en derhalve mogelijk kankerverwekkende effecten van mycotoxines.
Projectbeschrijving
Het hoofddoel van dit project was om bioactieve Zuid-Afrikaanse planten te identificeren en bioactieve verbindingen ervan te isoleren die de mutagene effecten van aflatoxines en andere mycotoxines kunnen detoxificeren. De identificatie van dergelijke verbindingen is vooral belangrijk omdat hun toepassing als voedsel- en diervoederadditief de bijwerkingen vermindert van mycotoxines die van nature in verscheidene diervoeders voorkomen en waarvan bekend is dat ze duidelijke oorzaken van dierziekten zijn. De diergezondheid zal hierdoor verbeteren en we mogen aannemen dat de productie van eieren, melk en vlees daarna zal toenemen. Het zal ook de menselijke blootstelling aan mycotoxines verminderen als gevolg van de mogelijke overdracht in eetbaar weefsel van gekweekte dieren. Dit project zal dan ook een grote impact hebben en rechtstreeks van toepassing zijn op de veeteelt en in de diergeneeskunde. Het effect op de landbouw kan aanzienlijk zijn.
Lees meer over het Zuid-Afrika-project
Deze studie had als doel om een paar veelbelovende extracten/fracties/geïsoleerde verbindingen met de gewenste eigenschappen te vinden, dat wil zeggen geen mutagene of co-mutagene eigenschappen, hoge antimutageniciteit en lage toxiciteit. Daarom werden methanol- en dichloormethaanextracten getest op hun genotoxische en antigenotoxische (antimutagene/mutagene) effecten. Dit werd gedaan met behulp van bacteriële (Ames- en Vitotox-test) en zoogdier-/menselijke celsystemen (comettest, micronucleustest). Antigenotoxiciteit werd speciaal onderzocht tegen aflatoxine B1. Veelbelovende extracten werden gefractioneerd en de fracties werden opnieuw getest om de meest veelbelovende antimutagenen te identificeren. Eén of twee van de geïdentificeerde verbindingen werden ook in vivo getest om hun toepasbaarheid te bevestigen als voedsel- of diervoederadditieven en als chemopreventieve maatregel tegen de genotoxische effecten van mycotoxines, in het bijzonder aflatoxines.
Meerwaarde op wetenschappelijk niveau
Hoewel er in het verleden onderzoek is uitgevoerd naar de mutagene en antimutagene eigenschappen van Zuid-Afrikaanse medicinale planten of andere natuurproducten, is er geen onderzoek verricht naar deze specifieke toepassing. De ontwikkelde toepassing was dus nieuw binnen dit onderzoeksdomein.
Meerwaarde voor de volksgezondheid
Naast zijn direct effect op de diergezondheid, kan het project ook een indirect effect hebben op de gezondheid van de mens door de blootstelling aan mycotoxines te verminderen.
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners
