In het kort
Eten we voldoende vezels, vitaminen en mineralen, en eten we niet te veel suiker of vet? Krijgen we via ons voedsel te veel zware metalen, additieven of andere ongewenste producten binnen? De voedselconsumptiepeiling vertelt ons in detail wat en hoeveel de Belgische bevolking eet. De overheid kan deze informatie gebruiken om de prioriteiten van haar voedingsbeleid te bepalen. De informatie laat ook toe om de voedingsrichtlijnen goed te onderbouwen. Bovendien kan de wetgeving inzake additieven en contaminanten gerichter worden gemonitord en aangepast.
Projectbeschrijving
Zowel voedings- en eetgewoonten als het voedingsbeleid veranderen voortdurend en daarom moeten regelmatig voedselconsumptiepeilingen worden georganiseerd.
De eerste nationale voedselconsumptiepeiling in België werd in 2004 uitgevoerd bij 3200 volwassenen van 15 jaar en ouder. In 2014-2015 verzamelden we nationaal representatieve gegevens over de Belgische bevolking voor personen tussen 3 en 64 jaar oud. In maart 2022 zijn we begonnen met de laatste gegevensverzamelingsgolf, waarbij we gedetailleerde informatie verzamelen over de voedingsgewoonten van 3020 deelnemers van 3 jaar en ouder in een nationale steekproef en van nog eens 1400 deelnemers in Brussel en de Duitstalige gemeenschap.
De peiling verschaft ook informatie over onderwerpen als:
- hun eetgewoonten;
- hun mening over het voedingsbeleid;
- hun lichaamsbeweging;
- hun sedentair gedrag.
Methode en steekproef
De deelnemers worden willekeurig uit het Belgisch Rijksregister geselecteerd door de opzet van een meertraps gestratificeerde clustersteekproef.
Het veldwerk wordt gespreid over 12 maanden. De geselecteerde deelnemers ontvangen een uitnodigingsbrief en een informatiefolder. Enkele dagen later gaat een opgeleide interviewer bij de respondenten thuis langs om hen te vragen aan de peiling deel te nemen, waarna een afspraak voor het (de) interview(s) wordt gemaakt.
De deelnemers verstrekken gedetailleerde informatie over hun voedingsgewoonten, verspreid over twee niet-opeenvolgende dagen, aan de hand van een 24-uurs dieet recall (of een voedingsdagboek voor kinderen). Ook vullen ze tussen de twee thuisbezoeken een Food Propensity Questionnaire in. In 2022 worden in Brussel en de Duitstalige Gemeenschap nog extra deelnemers ondervraagd aan de hand van een gedetailleerde voedselfrequentievragenlijst.
De interviewer meet objectief het gewicht, de lengte en de tailleomtrek. Bij kinderen en adolescenten worden sinds 2014-2015 de lichaamsbeweging en het sedentair gedrag objectief gemeten met behulp van een versnellingsmeter.
De gegevens worden verzameld aan de hand van een Computer Assisted Personal Interview (CAPI) met het programma GloboDiet® en traditionele peilingsvragen. Gevoelige gegevens worden verzameld met behulp van een zelf in te vullen vragenlijst.
Toegang tot de methodologische rapporten van de voedselconsumptie-enquête 2022-2023:
Algemeen methodologisch rapport
Methodologisch rapport over het gebruik van accelerometers
Methodologisch rapport over het gebruik van vingerprik
Voedingsmiddelen 
foodlist_fcs.xlsx
Onderzoeksprotocol
Raadpleeg het 
protocol van de peiling van 2022 voor meer informatie over de methoden. Er is ook een gedetailleerde beschrijving van de methoden van de peiling uit 2014-2015 beschikbaar.
Vragenlijsten
De vragenlijsten uit de nationale voedselconsumptiepeiling 2022-2023 zijn beschikbaar in het Nederlands en in het Frans:
- Algemene vragenlijst voor de Brussel studie: fcs_questions_brussels_child.xlsx fcs_questions_brussels_adolescent.xlsx fcs_questions_brussels_adults_18-64.xlsx fcs_questions_brussels_adults_65.xlsx
- Algemene vragenlijst voor de nationale studie: fcs_questions_national_child.xlsx fcs_questions_national_adolescent.xlsx fcs_questions_national_adult_18-64.xlsx fcs_questions_national_adult_65.xlsx
- Algemene vragenlijst voor de Duitstalig Gemeenschap: fcs_questions_ger_adult_18-64.xlsx
De vragenlijsten uit 2014 zijn beschikbaar in het Nederlands en het Frans:
Procedure voor toegang tot de database
De database van de Nationale Voedselconsumptiepeiling 2022-2023 zal vanaf eind januari 2026 beschikbaar zijn voor externe gebruikers. Meer informatie vindt u hier.
Daarnaast is de databank van het Nationaal Voedselconsumptiepeiling 2014-2015 ook beschikbaar voor externe gebruikers die deze willen raadplegen. Hoe u toegang krijgt tot deze databank, wordt gedetailleerd beschreven in deze procedure.
Interactief dashboard: EatMoveStats
De resultaten van de nationale voedselconsumptiepeiling zijn online beschikbaar via een interactieve tool, EatMoveStats waarmee gebruikers de gegevens kunnen verkennen en hun eigen analyses kunnen maken.
Aanvragen voor analyse
Wij hebben ruime ervaring met de statistische analyse van gegevens uit de Nationale Voedselconsumptiepeiling, met name:
- analyses van enquêtevragen;
- ramingen van de consumptie;
- blootstellingsbeoordelingen;
- analyses van accelerometergegevens (voor lichaamsbeweging).
Op verzoek kunnen wij statistische analyses op maat uitvoeren op basis van de gegevens van de Nationale Voedselconsumptiepeiling. Gelieve uw aanvraag te richten aan het team dat verantwoordelijk is voor de enquête: fcs@sciensano.be
Resultaten
Hiervindt u de resultaten van de Nationale Voedselconsumptiepeiling 2022-2023. De resultaten over de volgende onderwerpen zijn binnenkort beschikbaar:
- Voedselveiligheid
U kunt ook per e-mail het protocol, de vragenlijsten en de rapporten van de vorige Nationale voedselconsumptiepeiling uit 2004, 2014-2015 en 2022-2023 opvragen.
Hebt u nog vragen over de voedselconsumptiepeiling? Neem dan contact op met het VCP-team
