SUBOD - Verbeterde monitoring van de ziektelast als gevolg van middelengebruik

Het doel van het SUBOD-project is om de ziektelast die kan worden toegeschreven aan tabaks- en alcoholgebruik te berekenen en op te nemen in de Belgische nationale studie naar de ziektelast. Wij willen via dit project een aanzet nemen om een betere en regelmatige monitoring van de ziektelast en de economische kosten ten gevolge van tabaks- en alcoholgebruik op te zetten. Wij bepalen de ziektespecifieke last van tabaks- en alcoholgebruik aan de hand van het kader voor vergelijkende risicobeoordeling. In dit kader wordt de last toe te wijten aan risicofactoren omschreven als de som van alle lasten ten gevolge van de ziekten waarvoor bewijs bestaat dat en een causaal verband is tussen de risicofactor en deze ziekten. De toewijsbare last wordt voor elke oorzaak-gevolg-relatie berekend door de totale ziektelast (bv. in termen van verloren levensjaren door ziekte of economische kosten) te vermenigvuldigen met de aan de bevolking toewijsbare fractie (PAF), die wordt verkregen door gegevens over blootstelling (consumptie) te integreren met de relatieve risico’s die consumptie in verband brengen met ziekte-incidentie of sterfte.

Het SUBOD-project evalueert de last van tabaks- en alcoholgebruik in België via drie stappen steunend op lokale gegevens en kennis. 

1. Allereerst beoordeelt SUBOD kritisch de beschikbare gegevensbronnen over tabaks- en alcoholgebruik en -verkoop in België, met het doel om een methodiek uit te rollen voor het monitoren van de omvang van het tabaks- en alcoholgebruik. 
2. Vervolgens voeren wij een scoping review uit naar de relatieve risico’s van tabaks- en alcoholgebruik en de daaraan toe te schrijven ziekten, waarbij we gebruikmaken van wetenschappelijke en grijze literatuur, met als doel om een openbaar toegankelijke verzamelplaats van de best bewezen relatieve risico’s op te zetten. 
3. Ten slotte wordt de Belgische nationale studie naar de ziektelast aangevuld met causaal geassocieerde ziektes die nog niet zijn opgenomen. Zo kan de last van tabaks- en alcoholgebruik worden gekwantificeerd in termen van toe te schrijven vroegtijdige sterfgevallen, verloren levensjaren door ziekte en kosten, per leeftijd, geslacht, gewest en jaar.

Kennisoverdracht en beleidsoverdracht staan centraal in het SUBOD-project. Het project is ontwikkeld in nauwe samenwerking met belangrijke belanghebbenden op beleidsgebied en bouwt verder op bestaande netwerken en interacties. Door middel van proactieve projectcommunicatie draagt SUBOD ook bij tot meer zichtbaarheid van de betrokken gegevensverzamelingen.

Het SUBOD-project draagt rechtstreeks bij tot de nationale actieplannen op het gebied van tabak en alcohol, waarin uitdrukkelijk wordt opgeroepen tot een betere monitoring van tabaks- en alcoholgebruik en de gevolgen daarvan. Het project dient tevens als basis voor studies ter evaluatie van het effect van maatregelen ter vermindering van de belasting door alcohol en tabak (bijvoorbeeld evaluatie van de kosteneffectiviteit van dergelijke maatregelen). Het project sluit aan bij de algemene strategische prioriteiten van Sciensano, wat betreft zijn wetenschappelijke expertise en zijn kerntaak om advies te verstrekken aan gezondheidsautoriteiten. Daarnaast profiteert het van de samenwerking in internationale projecten, zoals het Europees Netwerk voor Ziektelast (www.burden-eu.net), dat wordt beheerd door de projectcoördinator.