Muggenoverdraagbare ziekten zijn infectieziekten die worden veroorzaakt door bacteriën, parasieten of virussen en die worden overgedragen door de beet van een besmette mug. De omvang van deze ziekten is het grootst in tropische en subtropische gebieden, maar sommige ziekten duiken ook in Europa op.
Ziekten die worden overgedragen door muggen, worden verspreid door de beet van een besmette mug. Er zijn ongeveer 3500 soorten muggen in de wereld, maar slechts enkele (ongeveer honderd) zijn verantwoordelijk voor de overdracht van ziektekiemen op mensen en dieren. Alleen vrouwelijke muggen kunnen ziektekiemen overdragen omdat zij zich voeden met bloed, om zo eiwitten te verkrijgen voor de ontwikkeling van hun eieren.
De mug zelf kan besmet raken wanneer hij een besmette gastheer (dier of mens) bijt die de pathogenen in zijn bloed draagt. De pathogenen ontwikkelen zich in de mug, die ze vervolgens overdraagt wanneer deze een nieuwe gastheer bijt.
De meest voorkomende ziekten die door muggen worden overgedragen zijn Malaria, Chikungunya koorts, Dengue, West-Nijl koorts, Zika en Gele koorts. De ziektekemen die kunnen worden overgedragen zijn afhankelijk van de muggensoort.
De ziektelast van door muggen overgedragen ziekten is het hoogst in tropische en subtropische gebieden. Toch zijn sommige inheemse muggensoorten, zoals Culex pipiens, belangrijke vectoren van zowel het West-Nijl- als het Usutuvirus, die opkomende ziekten zijn in Europa. Bovendien verspreidt de exotische Aziatische tijgermug (Aedes albopictus), zich snel in Europa door de toegenomen mondialisering en de klimaatverandering, wat in sommige landen leidt tot autochtone gevallen van dengue en chikungunya.
