Sciensano coördineert de monitoring van zorginfecties en preventiefactoren voor de Belgische ziekenhuizen en harmoniseert deze data voor lokale, regionale, nationale en internationale doeleinden.
Zorginfectie
Zorginfectie
Zieke, verzwakte of kwetsbare mensen zijn gevoeliger voor infecties. Daardoor kunnen op plaatsen waar deze mensen tijdelijk samen verblijven, zoals in ziekenhuizen en zorginstellingen, uitbraken optreden waarbij meerdere mensen besmet geraken met dezelfde ziektekiem. Dat kunnen virussen zijn, zoals het griepvirus of het coronavirus, maar ook bacteriën of schimmels. In geval van bacteriële infecties, gaat het vaak om resistente bacteriën die minder gevoelig zijn aan antibiotica. Dergelijke uitbraken vormen een bijzondere uitdaging voor het gezondheidspersoneel. Infecties die voorkomen tijdens de zorg worden zorginfecties of nosocomiale infecties genoemd.
Waarom zijn zorginfecties een volksgezondheidsprobleem?
Zorginfecties, vaak door moeilijk te behandelen bacteriën bij verzwakte mensen, zorgen voor bijkomstige noden zoals bijkomende therapie, een langere ligduur en soms onherstelbare schade. In het geval van uitbraken van zorginfecties met moeilijk te behandelen bacteriën, lopen de kosten en personeelsinzet voor de zorgsector op tot erg grote bedragen op jaarbasis.
Komen zorginfecties enkel voor in ziekenhuizen en zorginstellingen?
Ook onder de algemene bevolking kunnen infecties met moeilijk te behandelen bacteriën of andere organismen voorkomen, losstaand van de zorgsector. De risicogroepen zijn verzwakte mensen, heel jonge kinderen en zwangere vrouwen. Het gaat dan bijvoorbeeld om luchtweginfecties, voedselinfecties, huidinfecties, urineweginfecties of seksueel overdraagbare aandoeningen. Bij dergelijke infecties kan een behandeling eveneens falen of zijn extra onderzoeken en duurdere behandelingen nodig.
Wat kan worden gedaan om zorginfecties te voorkomen?
Een significant deel van de zorginfecties zijn te vermijden door goede praktijken in de zorginstellingen. Een goede handhygiëne alvorens het plaatsen van katheters (bloed & urine) of beademingsapparaten is bijvoorbeeld cruciaal om verschillende zorginfecties te vermijden. Operatietechnieken volgens richtlijnen toepassen van A tot Z zal tevens complicaties na heelkundige ingrepen voorkomen. Verder is een goede opvolging van zowel de preventieve acties en de risicofactoren als de zorginfecties zelf cruciaal voor de beheersing van zorginfecties.
Daarom volgen de ziekenhuizen (en woonzorgcentra) in nauw overleg en samenwerking met Sciensano en BAPCOC (Belgische Commissie voor de coördinatie van het antibioticabeleid) kwaliteitsindicatoren zoals handhygiëne, de aanwezigheid van de betrokken bacteriën (antibioticumresistentie) en een zorgvuldig antibioticumgebuik goed op.
Informatie voor de gezondheidswerkers
In de context van zorginfecties, zijn Belgische acute zorgziekenhuizen bij Koninklijk Besluit verplicht om deel te nemen aan bepaalde surveillanceprojecten. Daarnaast zijn er tevens projecten waar ziekenhuizen optioneel aan kunnen deelnemen in functie van de specifieke noden van de instelling. U vindt meer informatie over de verschillende surveillanceprojecten en de registratie van gezondheidsgegevens in het kader van deze surveillances op de pagina van de dienst Zorginfecties en antibioticaresistente.