Het Kankercentrum (KC) van Sciensano viert zijn 10-jarig bestaan in 2019. Ter ere van deze gelegenheid vindt morgen een symposium plaats over de uitdagingen voor het kankerbeleid van de komende 10 jaar, op het vlak van preventie, behandeling, zorg en betaling. De visie van enkele voorvechters werd eveneens gebundeld in een boek dat op het symposium wordt voorgesteld.
10 jaar Kankercentrum
Opgericht in 2009 als één van de 32 acties van het Kankerplan van België, groeide het Kankercentrum (KC) uit tot een icoon dat mee het kankerbeleid in België vorm geeft. Het maakt deel uit van het recent opgerichte Sciensano, het Belgisch instituut voor gezondheid, en speelt ondertussen ten volle zijn ‘faciliterende, adviserende en evaluerende’ rol binnen het kankerbeleid.
2009: een Belgisch Kankerplan om de zorg voor kankerpatiënten te verbeteren
Dankzij het Kankerplan met zijn 78 maatregelen, hebben voornamelijk de kankerpatiënten een verbetering ervaren in de zorg. De realisatie van het plan gaf een majeure boost aan de kwaliteit in de zorg dankzij bijvoorbeeld de multi-disciplinaire aanpak, de psycho-sociale zorg en een nationale kankerregistratie ondersteund door voltijdse gegevensbeheerders. Hierdoor veranderde er het laatste decennium ook veel voor de zorgverstrekkers.
2012: uit evaluatie blijkt dat de maatregelen succesvol geïmplementeerd werden
In 2012 werd een eerste evaluatie gedaan naar de implementatie van de maatregelen van het Kankerplan. De implementatie blijkt succesvol, want de meeste maatregelen werden in 3 jaar tijd structureel geïmplementeerd. Toch werden er ook 5 domeinen geïdentificeerd waar nog verbetering mogelijk was:
- transmurale zorg
- socio-professionele re-integratie
- bloedbanken en onco-freezing
- kwaliteit van de (complexe) zorg
- gepersonaliseerde geneeskunde.
Voor elk van deze domeinen werd een thematische werkgroep opgericht die, met de hulp van een aantal belangenpartijen, bepaalde hoe het beter kon.
2015-2019: verbetering via nieuwe initiatieven
In de periode 2015-2019 werden een aantal nieuwe initiatieven uitgerold die aan deze uitdagingen pogen te beantwoorden:
- Toekomstpact brengt innovatieve therapieën snel bij de patiënten in België.
- in de ziekenhuizen werd een opwaardering van de moleculaire diagnostiek in de oncologie uitgerold, o.a. met next-generation-sequencing (NGS) als essentieel onderdeel.
- onco-freezing voor kankerpatiënten werd financieel en logistiek mogelijk gemaakt.
- betere zorg door concentratie van complexe chirurgie in pancreas- en slokdarmkanker wordt binnenkort realiteit.
- Maatregelen voor professionele re-integratie van kankerpatiënten werden geïmplementeerd. Ze worden nu op een evidence-based manier verder verfijnd binnen Sciensano door gegevens van de Stichting Kankerregister te koppelen met socio-economische parameters van de Kruispuntbank van Ondernemingen. Een vrij unieke aanpak in de wereld!
2019-2029: aanbevelingen van voorvechters voor het komende decennium
De komende 10 jaar zullen nieuwe evoluties ook nieuwe uitdagingen met zich meebrengen. In een boek dat morgen gepubliceerd wordt tijdens het symposium, geven enkele protagonisten in het kankerbeleid (clinici, technici, wetenschappers en patiënten) hun visie op de toekomst. Hun belangrijkste conclusies en aanbevelingen zijn:
- Het Kankerplan heeft reële tastbare verandering gebracht op het terrein en voor de patiënt. We moeten nu na 10 jaar een evaluatiekader uitwerken en effectief de verbeteringen meten.
- Solidariteit blijft en wordt in de toekomst nog meer de basis van onze gezondheidszorg, niet alleen financieel maar ook digitaal. Delen van onze gezondheidsgegevens wordt de sleutel tot een betere, betaalbare zorg. Een gedragen wettelijk kader hiervoor dient uitgewerkt te worden.
- Samenwerking in een multidisciplinaire context is misschien wel de belangrijkste stap vooruit – te overwegen ook in andere domeinen van onze zorg.
- Immunotherapie en gerichte therapieën zijn waardevolle medische innovaties, maar hun gebruik en betaalbaarheid moeten zorgvuldig gemonitord worden. Real-time registratie is hiervoor een must.
- Een goed kankerbeleid vereist een overkoepelende kwaliteitsaanpak waarin alle actoren samengebracht worden. Het Kankercentrum kan hier in de toekomst een belangrijkere rol gaan spelen.
Marc Van Den Bulcke, diensthoofd van het Kankercentrum, is op afspraak beschikbaar voor interviews tijdens het symposium.