In het kort
Bof is een kinderziekte, veroorzaakt door het bofvirus, maar tegenwoordig worden vooral jonge volwassenen getroffen die gevaccineerd werden met het trivalente MBR-vaccin (Mazelen-Bof-Rubella). Er zijn wereldwijd verschillende uitbraken van bof geweest, waaronder één in 2012 in België. Dit onderzoeksproject wil de reden achterhalen waarom deze uitbraken opnieuw voorkomen.
Projectbeschrijving
De recente uitbraken van bof en de toenemende leeftijd van de getroffen bevolkingsgroepen vereisen onderzoek naar de oorzaken van het falen van de huidige vaccinstrategie. Om te beslissen of het huidige vaccin moet worden bijgewerkt of vaccinstrategieën moeten worden aangepast, moeten we de precieze aard van het falen van het vaccin bepalen. In een eerste scenario kan een afnemende homologie tussen de vaccinstam (geïsoleerd bij een patiënt in de VS in 1963) en circulerende stammen hebben geresulteerd in antilichamen die een lager kruisneutraliserend vermogen hebben ten opzichte van de huidige circulerende stammen (primair vaccinfalen). Dit kan worden opgelost door een nieuwe, actuele vaccinstam te gebruiken of door een vaccin te formuleren dat uit verschillende bofgenotypes is samengesteld. In een ander scenario vereist het progressief afnemen van de immuunrespons met de leeftijd (secundair vaccinfalen) een extra derde vaccindosis, 5 tot 10 jaar na de tweede dosis. Later kunnen zelfs nog bijkomende doses nodig zijn om nieuwe infectiegolven te voorkomen.
Om te bepalen welke mechanismen een rol spelen, werd de sequentievariatie van de belangrijkste bofviruseiwitten van virusisolaten en vaccinstammen bestudeerd in de context van hun 3D-structuur. Omdat HN en F de belangrijkste bindingsplaatsen voor antilichamen zijn, hebben we in het bijzonder aandacht geschonken aan de variatie binnen de antilichaamepitopen op deze eiwitten. We hebben ook de variatie in vermeende T-celepitopen in externe en interne antigenen onderzocht. Bovendien hebben we geanalyseerd of sequentievariatie kan worden gecorreleerd met het versneld afnemen van de immuniteit.
De doelstellingen van dit project waren:
- Onderzoeken in welke mate zowel vaccin- als uitbraakstammen vergelijkbaar zijn en verschillen in hun B-celepitoopprofiel op basis van voorspellingen in silico.
- Correlatie tussen de in silico resultaten van de B cel epitoopanalyse en de laboresultaten voor kruisbeschermende humorale immuniteit. Onderzoeken of er een functioneel verschil is in seroneutralisatietiters van gevaccineerde personen tegen de homologe en heterologe stammen op verschillende leeftijden. Beoordelen of dit volstaat om de doorbraakinfecties bij gevaccineerde mensen te verklaren.
- Onderzoeken in welke mate zowel vaccin- als uitbraakstammen vergelijkbaar zijn en verschillen in hun T-celepitoopprofiel op basis van voorspellingen in silico.