In het kort
Ongepast gebruik van antimicrobiële geneesmiddelen is een belangrijke oorzaak van antimicrobiële resistentie. Toezicht op het gebruik van antimicrobiële stoffen is derhalve een van de actiepunten in de strijd tegen antimicrobiële resistentie. Sciensano organiseert het BeH-SAC project, de monitoring van antimicrobiële consumptie in Belgische ziekenhuizen. Dit project is gebaseerd op terugbetalingsgegevens van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV). Het stelt de Belgische ziekenhuizen in staat het verbruik van antimicrobiële geneesmiddelen in de tijd te volgen en dit verbruik te vergelijken met dat van soortgelijke ziekenhuizen of specifieke afdelingen.
Projectbeschrijving
In juni 2017 werd het belang van het monitoren van antimicrobiële consumptie benadrukt in het nieuwe ‘One Health Action Plan on Antimicrobial Resistance‘ van de Europese Commissie.
Sinds 2007 wordt een gedetailleerde monitoring van het antimicrobiële verbruik uitgevoerd in Belgische ziekenhuizen voor acute zorg en in ziekenhuizen voor chronische zorg met ten minste 150 bedden, met de mogelijkheid om dit verbruik te vergelijken met andere ziekenhuizen. Initieel stuurden de ziekenhuizen zelf hun gegevens over antimicrobieel gebruik naar het Belgisch Instituut voor Volksgezondheid.
In 2018 lanceerde Sciensano het BeH-SAC-project op basis van het gebruik van terugbetalingsgegevens van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV). Het belangrijkste voordeel van BeH-SAC in vergelijking met de oude methode is de vermindering van de verschillen in gegevensverzameling tussen ziekenhuizen.
De doelstellingen van het BeH-SAC project zijn:
- Een wetenschappelijk gestandaardiseerde methodologie ontwikkelen en aan Belgische ziekenhuizen aanbieden om hun antimicrobiële consumptie op een kwantitatieve manier in de tijd op te volgen.
- Belgische ziekenhuizen de mogelijkheid bieden om zich met gelijkaardige ziekenhuizen te vergelijken op basis van hun antimicrobiële consumptie.
- Nationale en regionale gegevens verschaffen (binnen een redelijke termijn) om het gebruik van antimicrobiële middelen in Belgische ziekenhuizen te kunnen beoordelen.
Antimicrobiële middelen worden geclassificeerd volgens Anatomische Therapeutische Chemische (ATC) classificatie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) : A07A, D01BA, J01, J02, J04A, J05, P01AB. Het verbruik wordt uitgedrukt in vastgestelde dagelijkse doses (DDD) per 1000 ziekenhuisdagen en DDD per 1000 opnames. Voor meer informatie kunt u de laatste versie van het BeH-SAC-protocol raadplegen en hier de laatste versie van de DDD-lijst downloaden: ddds_list_2023.xlsx
De resultaten zijn beschikbaar per jaar/kwartaal en per ziekenhuis/zorgeenheid. Nationale verslagen en individuele feedbackverslagen worden verstrekt op een interactief Healthstat.be-platform, met vergelijking en stratificatie op verschillende niveaus (naar type, grootte, of regio).
De BeH-SAC-resultaten kunnen ziekenhuizen helpen om verbeteringsdoelstellingen voor antimicrobiële consumptie vast te stellen en de uitvoering van programma’s voor antimicrobieel rentmeesterschap te evalueren.
Ziekenhuizen hoeven geen actie te ondernemen om aan deze nationale surveillance deel te nemen. Sciensano verzamelt automatisch surveillancegegevens over antimicrobieel gebruik via terugbetalingsgegevens van het RIZIV.
Resultaten
Nationale rapporten
De nationale gegevens over antimicrobiële consumptie in Belgische ziekenhuizen (acute/categorische/psychiatrische ziekenhuizen) zijn publiek beschikbaar op de website van Healthstat en gepubliceerd in beschrijvende rapporten (zie de rubriek ‘Geassocieerde publicaties’).
Ziekenhuisrapporten
Elk ziekenhuis kan zijn individuele resultaten van antimicrobiële consumptie op de website van Healthstat raadplegen.
Hoe krijgt u toegang tot deze nieuwe ziekenhuisrapporten?
Indien uw ziekenhuis in het verleden reeds deelnam aan deze surveillance:
- Neem contact op met de VTE (Verantwoordelijke Toegangen Entiteit) van uw ziekenhuis. Deze persoon zal voor u een login via E-Health aanvragen en de toegang tot de BeH-SAC rapporten in Healthstat activeren. De instructies voor de VTE om deze toegang in orde te brengen kunnen via deze link geraadpleegd worden.
- Vervolgens kan u inloggen met uw elektronische identiteitskaart om de rapporten op Healthstat te raadplegen. Raadpleeg de handleiding over het inloggen op en het gebruik van Healthstat.
- In geval van technische problemen kunt u contact opnemen met Healthdata via hun ticketing tool of per telefoon +32 (0)2 793 01 42.
- Indien u vragen heeft over de rapporten, neem dan contact op met de projectverantwoordelijke Lucy Catteau (Lucy.Catteau@sciensano.be of +32 (0)2 642 50 26).
Indien uw ziekenhuis voor de eerste keer deelneemt aan deze surveillance:
Neem dan contact op met de projectverantwoordelijke Lucy Catteau voor meer informatie (Lucy.Catteau@sciensano.be of +32 (0)2 642 50 26).
Projectonderzoekers van Sciensano
Diensten die aan dit project werken
Partners

