In het kort
Als patiënten tijdens hun verblijf in het ziekenhuis een infectie oplopen, kan dat veel bijkomend leed en hogere kosten met zich brengen, zoals een extra behandeling of een langere ziekenhuisopname. Met goede zorg kan een aantal van deze infecties worden vermeden. Om de zorgverlening te verbeteren, hebben wij een reeks indicatoren ontwikkeld om te meten of bepaalde acties waardoor infecties tijdens de ziekenhuisopname kunnen worden vermeden, geïmplementeerd zijn. Belgische ziekenhuizen (voor acute zorgverlening) moeten meewerken aan het project dat deze indicatoren verzamelt. Dit project, genaamd ‘Kwaliteitsindicatoren voor infectiepreventie en — beheersing’, moet de kwaliteit van de activiteiten en het beleid op het gebied van infectiepreventie en -beheersing in de Belgische ziekenhuizen verbeteren.
Projectbeschrijving
‘Zorginfecties (ZI’s) zijn infecties die zich voordoen na blootstelling aan gezondheidszorg, vaak maar niet altijd als gevolg van deze blootstelling’ (ECDC, 2008). ZI’s zijn één van de belangrijkste oorzaken van morbiditeit en mortaliteit, wat aanzienlijke extra kosten voor de volksgezondheid met zich brengt.
Een groot deel van deze ZI’s kan worden voorkomen door op nationaal niveau en op ziekenhuisniveau programma’s voor infectiepreventie en -beheersing op te zetten.
De Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid (BAPCOC), die wordt geadviseerd door het Federaal Platform voor Infectiepreventie en -beheersing, legt de kwaliteitsindicatoren (KI’s) vast.
Deze KI’s voor infectiepreventie en -beheersing werden voor het eerst in 2015 gebruikt om eenmaal per jaar de kwaliteit van de infectiepreventie en -beheersing in ziekenhuizen te meten.
Het hoofddoel van het project ‘Kwaliteitsindicatoren voor infectiepreventie en -beheersing’ is het verbeteren van de kwaliteit van programma’s voor infectiepreventie en -beheersing in Belgische ziekenhuizen voor acute zorgverlening door KI’s aan te reiken betreffende de prioriteiten zoals bepaald door de advies- en overlegorganen en wetenschappelijke instellingen: de Hoge Gezondheidsraad, het Federaal Platform voor Ziekenhuishygiëne (ZH) en de Belgian Infection Control Society.
De geëvalueerde kwaliteitsindicatoren definiëren, prioriteren en implementeren strategieën en interventies voor infectiepreventie en -beheersing in ziekenhuizen om de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren, zowel op het niveau van de ziekenhuizen als op nationaal niveau.
Het KI-projectteam van Sciensano presenteert nationale en regionale resultaten door een jaarlijks nationaal verslag online te publiceren (deze verslagen bevatten historische gegevens om trends te kunnen beoordelen — zie de rubriek ‘Bijbehorende publicaties’). De resultaten voor de ziekenhuizen afzonderlijk worden gepresenteerd via Healthstat. Meer informatie over hoe u deze verslagen kunt raadplegen, is te vinden in de presentatie ‘Gebruikershandleiding — Individueel rapport in Healthstat’.
Als ziekenhuis meewerken aan het project ‘Kwaliteitsindicatoren’
De Belgische ziekenhuizen zijn verplicht om de kwaliteit van hun programma’s voor infectiepreventie en -beheersing op te volgen op basis van deze kwaliteitsindicatoren (zie Koninklijk besluit 22.06.2017). Sciensano coördineert het project. Wij zorgen voor de verzameling, de analyse en de publicatie van de gegevens.
De KI-projectverantwoordelijke van het ziekenhuis voert de gegevens in via het online Healthdata-platform. Informatie over de toegang tot Healthdata en de registratie van gegevens via Healthdata is terug te vinden op de Healthdata support-pagina. Specifieke informatie over registratie via Healthdata (HD4DP) en over het voorbereiden van een csv-bestand vindt u op de pagina Data Collections (klik op ‘NSIH-QI’ voor de kwaliteitsindicatoren voor de registratie van infectiepreventie en -beheersing). De gegevens van de noemer die zijn verzameld op ziekenhuis- of zorgeenheidsniveau zijn beschikbaar in de nieuwe versie van het protocol van noemermodule en gemeenschappelijk gebruikte referentielijsten en variabelen.
Ziekenhuizen hebben in het eerste kwartaal van 2024 gegevens voor 2023 ingevoerd. De definities en instructies voor het invullen zijn terug te vinden in het protocol.
Om de evaluatie van PCI-programma’s in ziekenhuizen mogelijk te maken (zie AMR : Operationeel plan), hebben BAPCOC en het Federale IPC-platform, dat verantwoordelijk is voor het projectprotocol, besloten om in 2023 hetzelfde protocol voor gegevensverzameling te gebruiken als in 2019.
Het 2022 nationaal rapport
over kwaliteitsindicatoren voor infectiepreventie en -bestrijding, 2022 data, is beschikbaar.