In het kort
De peilnetwerken voor de surveillance van griep zijn reeds vele jaren operationeel. Met name is de surveillance van ernstige acute luchtweginfecties (SARI) door een peilnetwerk van zes ziekenhuizen zeer nuttig gebleken voor de evaluatie van de ernst van dergelijke infecties. In SEQ-COVID-19 LABSURV evalueren we het gebruik van de SARI-surveillance als een kosteneffectief en duurzaam instrument de genomische SARS-CoV-2-surveillance op lange termijn, en om nuttige informatie aan te leveren voor zowel de volksgezondheid als de autoriteiten.
Projectbeschrijving
In december 2019 meldden de volksgezondheidsautoriteiten in Wuhan, China, een cluster van patiënten met een acuut luchtwegsyndroom met een onbekende oorzaak. Een nieuw coronavirus, later bekend als severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2), werd al snel geïdentificeerd als oorzaak. De eerste uitbraak verspreidde zich snel in Wuhan, China en vervolgens volgden er wereldwijd uitbraken. De verwante ziekte wordt COVID-19 genoemd.
Virussen veranderen voortdurend door mutaties en varianten van het SARS-CoV-2-virus, als gevolg van evolutie en aanpassingsprocessen, worden wereldwijd waargenomen. Hoewel de meeste opduikende mutaties geen significant effect zullen hebben op de verspreiding van het virus, kunnen sommige mutaties of combinaties van mutaties het virus een selectief voordeel bieden, zoals een grotere overdraagbaarheid of de mogelijkheid om de immuunreactie van de gastheer te omzeilen. Daarom heeft België, net als vele andere landen, een federaal sekwentieplatform in kader van een genomische basissurveillance (GBS) opgericht, waarbij continu een deel van de positieve stalen in het land wordt gesekweneerd. Deze laat toe om de virale diversiteit op een representatieve manier voor de Belgische bevolking in de tijd op te volgen. Naast deze passieve surveillance, werd er ook een actieve surveillance opgericht om een specifieke selectie van stalen met voorrang te sekweneren. Deze prioritaire stalen zijn gericht op het opsporen van nieuwe varianten en worden geselecteerd uit stalen van ongewoon grote uitbraken, van patiënten met een mogelijke herbesmetting of een besmetting na vaccinatie, of van terugkerende reizigers uit landen met een hoog risico. Deze selectie van stalen voor sekweneren door het federaal sekwentieplatform maakt het echter niet mogelijk om de associatie tussen genomische kenmerken van SARS-CoV-2 en patiëntprofielen en/of klinische uitkomsten nauwkeurig te onderzoeken.
We willen met dit project de volgende doelen bereiken:
- evalueren of de surveillance van SARI door een peilnetwerk van zes ziekenhuizen kan worden gebruikt om een algemeen beeld te krijgen van de circulerende SARS-CoV-2-varianten in België en om opduikende varianten te detecteren.
- de resulterende sekwenties combineren met klinische gegevens voor toekomstige analyses van de ernst van ziekte veroorzaakt door de variant en de doeltreffendheid van de vaccins.
Als dit systeem succesvol is, kan het een kosteneffectief en duurzaam instrument zijn voor beleidsmakers op het gebied van volksgezondheid.
