Rodegistrijst is afkomstig van rijst waarop schimmels zijn gecultiveerd. Het maakt verbindingen aan die de cholesterolproductie kunnen remmen en op een gezond niveau kunnen houden. In een aantal Aziatische landen wordt het al duizenden jaren als een natuurlijk voedingssupplement gebruikt, maar tegenwoordig wordt het wereldwijd als een echt voedingssupplement aanzien. Rodegistrijst verbetert ook de spijsvertering en de bloedsomloop. Het werd gepromoot ten voordele van de volksgezondheid om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen bij personen met matig verhoogde cholesterol. Rodegistrijst bestaat in verschillende vormen: poeders die in kleine hoeveelheden moeten worden ingenomen of voedingssupplementen die in doses als capsules, tabletten of pillen verkocht worden.  

Maar naast de klassieke cholesterolverlagende verbinding wordt tijdens het fermentatieproces van rodegistrijst ook vaak een natuurlijk toxine (citrinine) geproduceerd. Dit toxine wordt in verband gebracht met nierziekten en kan bij verschillende dieren genotoxische en carcinogene effecten hebben. De recentere wetenschappelijke beoordeling van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) concludeerde dat stalen van voedingssupplementen van rodegistrijst besmetting met citrinine kunnen veroorzaken, aangezien de door de Europese Unie vastgelegde wettelijke limiet van 2000 μg/kg werd overschreden.

Onlangs is uit de resultaten van studies in Duitsland en België gebleken dat citrinine en/of zijn metaboliet ‘dihydrocitrinon’ in tot 90% van de verzamelde menselijke urinestalen kan gevonden worden, wat aangeeft dat de blootstelling aan dit toxine waarschijnlijk veel groter is dan tot nu toe werd aangenomen. De bevolking wordt met andere woorden chronisch blootgesteld aan lage citrinineniveaus, zonder dat we goed weten wat de mogelijke risico’s zijn.

Er is bewijs van een wereldwijde besmetting van rodegistrijst met citrinine. In de literatuur worden verschillende gevallen gemeld van op de markt verkrijgbare capsules van rodegistrijst, die besmet zijn met citrinine, met concentraties van 2 tot 114 μg citrinine/capsule. Onlangs werd rodegistrijst in een Europees onderzoek geïdentificeerd als het product met de hoogste incidentie van citrininebesmetting. Van de 37 onderzochte stalen is citrinine gekwantificeerd in 24 voedingssupplementen van rodegistrijst met concentraties van 10 tot 3 597 μg/kg. In 13 stalen werd het aangetroffen onder de kwantificeringsgrens van 10 μg/kg. Hoewel de herkomst van de stalen volgens het etiket Europa was, is het niet duidelijk of de grondstoffen oorspronkelijk uit Europa kwamen en of ze daar werden verwerkt. In drie van de stalen werd de wettelijke limiet van de Europese Unie van 2000 μg/kg overschreden. In België werden lage citrinineconcentraties aangetroffen in de verzamelde stalen van rodegistrijst en voedingssupplementen, maar werd een hoog citrininegehalte (tot 121 mg/kg) aangetroffen in een buitenlands rodegistrijststaal waarin de maximaal aanvaardbare hoeveelheid, vastgesteld voor Europese landen, was overschreden.