In het kort
Tijdens de COVID-19-pandemie werden we geconfronteerd met ernstige sociale beperkingen die ons sociale leven drastisch hebben veranderd. DistantButClose onderzoekt de impact van de COVID-19-pandemie op het sociaal welzijn, niet alleen tijdens de pandemie maar ook in de daaropvolgende jaren. We willen ook begrijpen of en hoe de COVID-19-pandemie een grotere impact heeft gehad op het sociaal welzijn van specifieke groepen in de samenleving (zoals oudere volwassenen en jongvolwassenen). Daarnaast willen we nagaan wat het verband is tussen de niveaus van sociaal welzijn en het zich houden aan de COVID-19-vaccinatie en aan andere veiligheidsmaatregelen die door de overheid worden opgelegd (zoals physical distancing, het dragen van mondmaskers, enz.), als een manier om voorbereid te zijn op toekomstige pandemieën. Dit zal zowel op Belgisch als op Europees niveau onderzocht worden.
Projectbeschrijving
Ondanks tegenstrijdige bevindingen zijn er steeds meer aanwijzingen dat de COVID-19-pandemie wereldwijd heeft geleid tot meer eenzaamheid en sociale isolatie . In België hebben gegevens van de COVID-19-gezondheidsenquête in maart 2021 aangetoond dat meer dan 60% van de bevolking ontevreden was over hun sociale contacten en ongeveer 30% gaf aan sterke gevoelens van eenzaamheid te ervaren. Dit is zorgwekkend, want een slecht sociaal welzijn heeft niet alleen negatieve gezondheidseffecten op individuen, maar kan ook een belemmering zijn voor de inspanningen om een gezondheidscrisis een halt toe te roepen. Het project DistantButClose heeft als doel de impact van de COVID-19-pandemie op het sociale welzijn op innovatieve wijze aan te pakken, waarbij specifiek de nadruk ligt op eenzaamheid en sociale isolatie. DistantButClose wil bijdragen aan bestaande kennis door:
- na te gaan wat de gevolgen zijn voor de volksgezondheid van eenzaamheid en sociale isolatie tijdens gezondheidscrises
- de aanhoudende gevolgen van de pandemie te bestuderen, waarbij niet alleen naar de gevolgen op korte termijn wordt gekeken
- de ongelijkheden in de langetermijngevolgen van de pandemie tussen sociaaldemografische groepen te onderzoeken, met specifieke aandacht voor oudere volwassenen en jongvolwassenen.
- te zorgen voor een vergelijkende aanpak om inzicht te krijgen in de factoren op meso- (buurten en scholen) en macroniveau (Belgische regio’s en Europese landen) die bepalend zijn geweest voor de langetermijngevolgen van de pandemie, om zo een stap verder te gaan dan de verklaringen op individueel niveau .
DistantButClose is een samenwerking tussen de vakgroepen Sociologie en Volksgezondheid en Eerstelijnszorg van de Universiteit Gent en de Universiteit Antwerpen, het Centrum Epidemiologisch Onderzoek, Biostatistiek en Klinisch Onderzoek van de Université Libre de Bruxelles en de Wetenschappelijke Directie Epidemiologie en Volksgezondheid van Sciensano. Het wordt gefinancierd door BELSPO als onderdeel van het POST-COVID-onderzoeksprogramma. Het doel van het project is bij te dragen aan de pandemische paraatheid en het urgente probleem van eenzaamheid en sociale isolatie aan te pakken, zowel door nieuwe wetenschappelijke inzichten te delen als door beleidsaanbevelingen voor structurele interventies te ontwikkelen.