Monitoring van exotische Aedes muggen in België

Last updated on 22-1-2024 by Marinka Vangenck

Projectduur:

september 13, 2021

-

september 1, 2025

In het kort

Exotische muggen, zoals de tijgermug (Aedes albopictus), verspreiden zich in Europa als gevolg van de toegenomen globalisering en de klimaatverandering. Ze hebben zich kunnen vestigen in Zuid-Europa en zijn nu ook sporadisch in België gesignaleerd. De tijgermug kan virussen overbrengen zoals chikunguya, dengue en Zika.

Momenteel is de tijgermug (nog) niet gevestigd in België, maar wel in de ons omringende landen. Bijgevolg zal een vroege opsporing het mogelijk maken zijn vestiging te vertragen en dus het uitbreken van muggenovergedraagbare ziekten (bv. dengue, chikunguya en zika) te voorkomen.

Het MEMO+ project heeft als doel de introductie van exotische Aedes muggen, zoals de tijgermug, in België op te volgen. Het Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen (ITG) volgt de tijgermug actief op op verschillende toegangspunten. Sciensano ontwikkelt en coördineert een citizen science website die burgers toelaat de aanwezigheid van muggen te melden door hun foto’s te uploaden (citizen science). Morfologische identificatie van de muggen op de foto zal worden gedaan om te bepalen of het een tijgermug is of niet.

Meld een tijgermug via www.MuggenSurveillance.be of via de mobiele applicatie (beschikbaar voor Android en Apple).

Projectbeschrijving

De introductie van exotische Aedes muggensoorten is erkend als een potentiële bedreiging voor de biodiversiteit en de gezondheid in Europa en ook in België. Deze muggen kunnen vectoren zijn van virussen zoals chikungunya, dengue of Zika. Daarom is het toezicht op muggen van het allergrootste belang om hun introductie en vestiging in België te voorkomen of zo veel mogelijk te vertragen.
Om te voorkomen dat er autochtone overdracht van muggen overdraagbare ziekten in Belgë plaatsvindt, moeten er een aantal elementen aanwezig zijn waaronder:

een goede bewaking van exotische Aedes muggen
een goed toezicht op muggen overdraagbare ziekten
en een geïntegreerde analyse om deze informatie tijdig te combineren en te interpreteren.

Deze elementen zijn van het zeer belangrijk en alleen een goede synergie tussen deze elementen kan ervoor zorgen dat de overdracht van deze ziekten ter plaatse met succes wordt voorkomen.

In deze context zal het MEMO+ project zorgen voor de monitoring van exotische Aedes muggen in België op basis van twee onafhankelijke maar complementaire onderdelen:

Passieve bewaking (Sciensano): zal berusten op burgerwetenschap, gebaseerd op een website, www.MuggenSurveillance.be, en een mobiele applicatie (beschikbaar voor Android en Apple) voor de melding van Aedes albopictus (tijgermug) door burgers. De monitoring zal gebaseerd zijn op de morfologische identificatie van de muggensoorten die op de website of via de app worden geüpload in de vorm van foto’s.
Actieve bewaking (ITG): gebaseerd op het monitoren van muggen door middel van muggenvallen en het verzamelen van larven op specifieke toegangspunten zoals parkeerplaatsen.

Deze combinatie van passieve en actieve bewaking zal het mogelijk maken de introductie van exotische Aedes muggen, in het bijzonder Aedes albopictus (tijgermug), op het hele grondgebied van België vroegtijdig op te sporen.

Sciensano zal het project coördineren en tevens verantwoordelijk zijn voor de coördinatie en de uitvoering van de passieve bewaking (burgerwetenschap). Het Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen (ITG) zal van zijn kant de actieve bewaking coördineren en uitvoeren.

Voor vragen of meer informatie over het MEMO+ project, kan u contact opnemen met de projectverantwoordelijke Javiera Rebolledo Gonzalez.