In het kort
De Joint Action „Naar een Europese Ruimte voor Gezondheidsgegevens” (TEHDAS) was een tweejarig initiatief dat medegefinancierd werd door de Europese Commissie met de steun van 25 EU-lidstaten. Het doel van het project was het ontwikkelen en bevorderen van concepten met betrekking tot het delen van gegevens van burgers voor hun individuele gezondheid, de volksgezondheid en gezondheidsonderzoek en innovatie in Europa, die nodig zijn voor de ontwikkeling en implementatie van de Europese Ruimte voor Gezondheidsgegevens.
Projectbeschrijving
Het belangrijkste doel van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens is het bevorderen van onderzoek en innovatie op EU-niveau om de kwaliteit van de gezondheidszorg en de gezondheidszorgsystemen te verbeteren. Er is bijzondere aandacht besteed aan burgers, aangezien het hun gegevens zijn die in dit kader zullen worden hergebruikt, met inachtneming van hun rechten en hoge veiligheidsnormen.
TEHDAS werd gelanceerd enkele weken na de publicatie van de Europese Data Governance Act (DGA). Het doel van deze laatste is „de voorwaarden voor het delen van gegevens in de interne markt te verbeteren door een geharmoniseerd kader voor de uitwisseling van dergelijke gegevens te creëren”.
Het doel van TEHDAS was daarom om de ontwikkeling van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens te ondersteunen door concepten te bieden voor : structuren voor gegevensbeheer, met inbegrip van de functies en verantwoordelijkheden van de betrokken actoren; richtlijnen voor het gebruik van gezondheidsgegevens voor onderzoek en beleidsvorming; richtlijnen voor ethische, juridische en sociale kwesties in de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens; het kader voor gegevenskwaliteit dat semantische interoperabiliteit en de FAIR-beginselen omvat; richtlijnen voor het opzetten van de infrastructuurarchitectuur en de technische interoperabiliteit van de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens; en economische modellen voor duurzaamheid.
De specifieke doelstellingen van TEHDAS waren als volgt:
- Het produceren van elementen en opties voor een (operationeel) kader en governance voor de uitwisseling en het secundaire gebruik van gezondheidsgegevens tussen (Europese) landen, met inachtneming van de principes van transparantie, vertrouwen, FAIRness*, citizen empowerment en het algemeen belang.
- Oplossingen bieden voor kwaliteit, interoperabiliteit en FAIRification voor het vertrouwde secundaire gebruik van gezondheids- en gezondheidszorggegevens om de digitale transformatie van Europese gezondheidssystemen te ondersteunen
- Een dienstencatalogus aanbieden ter ondersteuning van het secundaire gebruik van gezondheidsgegevens via de EHDS, evenals de architectuur en infrastructuuropties die nodig zijn voor de implementatie ervan..
- Een Europees perspectief bieden om burgers beter in staat te stellen met gegevens om te gaan, het vertrouwen van burgers in het delen van gegevens te vergroten en de mechanismen voor het beheer van gezondheidsgegevens op EU-niveau en in de betrokken lidstaten te versterken voor het gebruik van sectoroverschrijdende gegevens en voor het gebruik van gegevens in gemeenschappelijke sectorale dataruimten.
- Zorgen voor de duurzaamheid en uitvoering van de voorstellen voor gezamenlijke acties door concrete manieren voor te stellen om ze te integreren in het nationale en Europese landschap van gezondheidsgegevens.
*Volgens de FAIR-principes moeten gegevens vindbaar, toegankelijk, interoperabel en herbruikbaar zijn.
Consortium
Partners
- 48 partners
- 25 landen
Structuur
Work Packages (WP) | Leading Institute, Country |
WP1 Coördinatie | The Finnish Innovation Fund Sitra, Finland |
WP2 Disseminatie | The Finnish Innovation Fund Sitra, Finland |
WP3 Evaluation | Shared Services of the Ministry of Health, EPE, Portugal |
WP4 Outreach engagement en duurzaamheid | Sciensano, Belgium |
WP5 Delen van gezondheidsgegevens (data governance modellen) | Swedish eHealth Agency, Sweden + Directorate Information Policy of the Ministry of Health, Welfare and Sports, The Netherlands |
WP6 Data kwaliteit | The Institute for Health Scieces in Aragon, Spain + Central Denmark Region, Denmark |
WP7 Interoperabiliteit | The Institute for Health Scieces in Aragon, Spain |
WP8 iCitizen | French Health Data Hub, France + National Healthcare Service Center, Hungary |
Sciensano heeft bijgedragen aan het TEHDAS Joint Action netwerk via de volgende werkgroepen (WPs) : in WP4 as a WP lead, in WP5 as Task lead and in WP6, 7 and 8 as a contributor.
Work Package 8: iCitizen — Health Data e-consultation
Sciensano’s werk binnenin het WP8: 01/02/2021 - 01/02/2023
Belangrijkste resultaten:
De e-consultatie „Gezonde Data — uw mening over het hergebruik van uw gezondheidsgegevens” had als doel burgers te sensibiliseren en de discussie aan te gaan met en tussen burgers over het gebruik van gezondheidsgegevens buiten de individuele zorg. De ideeën en meningen die burgers uitten tijdens deze e-consultatie leverden aanbevelingen op over hoe burgers te sensibiliseren voor en te betrekken bij het hergebruik van hun gezondheidsgegevens in zowel Belgisch als Europees perspectief.
[icon:wivisp:icon-camera] Bekijk de video over Gezonde Data: Gezondheidsgegevens
Het voorbereidende werk ter voorbereiding van dit project bracht het algemene gebrek aan duidelijkheid aan het licht voor burgers over het gebruik van gezondheidsgegevens voor andere doeleinden dan individuele zorg, inclusief over hun eigen rechten en de bestaande waarborgen. De e-consultatie Gezonde Gegevens bood burgers een plek om zich te informeren en uit te drukken, maar ook een ruimte om te debatteren over het tweede leven van hun gezondheidsgegevens en de rol die zij daarin zouden kunnen spelen. Het specifieke aan deze raadpleging was dat het burgers een open discussieplatform bood waar ze met andere deelnemers van gedachten konden wisselen over het tweede leven van onze gezondheidsgegevens.
Deze e-consultatie, georganiseerd door Sciensano (België), de Health Data Hub (Frankrijk) en de NHS Confederation (VK), was beschikbaar in het Frans, Nederlands en Engels en toegankelijk voor elke Europese burger die wilde deelnemen. Dit project werd uitgevoerd in het kader van de Europese joint action „Towards a European Health Data Space” (TEHDAS) en het Belgische initiatief „Towards the development of a national health data platform” (AHEAD), dat in dezelfde richting gaat. Beide projecten willen het gebruik van gezondheidsgegevens vergemakkelijken om de gezondheid, de zorg en de diensten te verbeteren door onderzoek en planning in België.
De ideeën en meningen die burgers tijdens deze online raadpleging hebben geuit, hebben geleid tot aanbevelingen over hoe burgers bewust kunnen worden gemaakt van en betrokken kunnen worden bij het hergebruik van hun gezondheidsgegevens vanuit een Europees perspectief. Deze aanbevelingen zijn ingediend bij de Europese Commissie en helpen het beleid en de praktijken voor het gebruik en delen van gezondheidsgegevens in Europa te structureren.
Technische Informatie
Work Programme | United Action in the field of Health 2020 |
Type of Action | Joint Action |
Budget | EU Third Health Programme * |
Lead Coordinator | Finnish Innovation Fund Sitra |
*De raadpleging over gezonde gegevens, van het ontwerp tot de publicatie van de aanbevelingen, werd medegefinancierd door het derde gezondheidsprogramma van de EU en het AHEAD-project.
Gerelateerde Projecten
- InfAct : Joint Action on Health Information
- PHIRI : Population Health Information Research Infrastructure
- EGI-ACE: Advanced Computing for European Open Science Cloud (EOSC)
- EHDS: European Health Data Space is ontwikkeld en gepubliceerd nadat de Europese Gemeenschappelijke Actie TEHDAS was opgezet, om lidstaten en de commissie te helpen bij het opbouwen van de EHDS.
- Healthy cloud: is een voorbeeld van hoe het EHDS zou kunnen worden geïmplementeerd (cloud-gebaseerde oplossing). Het is opgezet vóór het EHDS..