Sciensano & Post-autorisatie surveillance van COVID-19 vaccins

Last updated on 10-2-2021 by Wesley Van Dessel

Sciensano neemt actief deel aan velerlei aspecten van de post-autorisatiesurveillance (opvolging na het op de markt brengen) van de COVID-19-vaccins, ter ondersteuning van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten.

Monitoring van de opname van de vaccins & de vaccinatiegraad, en de doeltreffendheid en veiligheid van de vaccins

Via het LINK-VACC-project zal Sciensano’s dienst Epidemiologie van infectieziekten, met technische ondersteuning door Healthdata.be, de opname van de COVID-19 vaccins in België opvolgen, de vaccinatiegraad in belangrijke subpopulaties nagaan en de doeltreffendheid van de vaccins evalueren. Daarnaast zal het project het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten ondersteunen bij de monitoring van de veiligheid van COVID-19-vaccins door specifieke veiligheidssignalen op te sporen.

Ook zullen meerdere surveillancenetwerken (opvolgingsnetwerken) die gebruikt worden om de COVID-19-epidemie op te volgen, informatie registreren over de vaccinstatus van de deelnemers. Dat zal onder meer het geval zijn voor de surveillance van COVID-19-gevallen in ziekenhuizen en woonzorgcentra. Alle epidemiologische updates en details over thematische aspecten zijn beschikbaar op de webpagina over de epidemiologische situatie.

Gebruik van bestaande surveillancesystemen voor influenza voor een aanvullende inschatting van de doeltreffendheid van de COVID-19-vaccins

Sciensano’s epidemiologische peilnetwerken van huisartsen, ziekenhuizen en woonzorgcentra en zijn Nationaal Referentiecentrum voor influenza leveren samen de gegevens om de doeltreffendheid van het influenzavaccin in te schatten. Voor toelichtingen kunt u de webpagina’s van het influenzamonitoring-project raadplegen.

Omdat de symptomen van COVID-19 en die van griep elkaar overlappen, hebben we de influenzasurveillance deze winter enigszins bijgestuurd om aanvullende informatie te kunnen bieden over de doeltreffendheid van het COVID-19-vaccin in specifieke risicogroepen van patiënten in bepaalde zorgomgevingen.

Evaluatie van de acceptatie van het vaccin en de organisatie van burgeroverleg

Sciensano doet onderzoek naar de acceptatie van vaccins, en meer bepaald de houding van de mensen tegenover de nieuwe COVID-19-vaccins. We doen dit zowel binnen de algemene bevolking als in specifieke groepen zoals gezondheidswerkers . Daarnaast is er een burgeroverleg georganiseerd met als doel aanbevelingen te formuleren voor een COVID-19-vaccinatiebeleid gestoeld op de waarden en normen die door de bevolking gedragen worden.

Controle van de kwaliteit van vaccins op de markt gebracht door farmaceutische bedrijven

De dienst Kwaliteit van vaccins en bloedproducten van Sciensano test, zoals vereist door de EU-wetgeving, in tweede lijn (=na de eigen controles van de producent) en onafhankelijk van de firma, nogmaals de kwaliteit van partijen vaccins vooraleer deze in België en Europa op de markt worden gebracht. Sciensano maakt deel uit van het netwerk van European Official Medicines Control Laboratories (OMCL, gecoördineerd door het Europees Directoraat voor Kwaliteit van Geneesmiddelen en Gezondheidszorg). Dat laboratoriumnetwerk test alle vaccinloten die voor Europa bestemd zijn. Het onafhankelijk testen van elke partij van vaccins garandeert de kwaliteit ervan en de overeenstemming met de productspecificaties om de veiligheid en de doeltreffendheid te verzekeren van de vaccins die op de markt komen.

Deze tests worden uitgevoerd binnen een systeem van wederzijdse erkenning, wat betekent dat een partij wordt getest door een van de Europese OMCL en dat het afgegeven certificaat door alle EU-lidstaten wordt erkend. De partijen die door de fabrikanten in België op de markt worden gebracht, zijn dus getest en goedgekeurd door Sciensano of door een ander Europees OMCL.

Meting van de immuunrespons op COVID-19-vaccins

Sciensano’s dienst Immuunrespons heeft meerdere laboratoriumtests ontwikkeld en gevalideerd die kunnen worden gebruikt om de immuunrespons op COVID-19-vaccins te bestuderen. Het gaat onder meer om serologie (studie van bloedserum om de reactie van het immuunsysteem op een ziekteverwekker te beoordelen), multiplex-tests (deze laten toe om verschillende elementen in één enkele test te identificeren), pseudodeeltjestests (een methode om te bestuderen of antilichamen bescherming bieden tegen een SARS-CoV-2-virusinfectie) en neutraliserende tests (deze detecteren de aanwezigheid en de sterkte van antilichamen die een SARS-CoV-2-virusinfectie kunnen tegenhouden).

Sciensano leidt verschillende seroprevalentiestudies (= studies om het aandeel van een bevolking met antilichamen tegen een specifieke ziekteverwekker te bepalen), waaronder studies in de algemene bevolking, in woonzorgcentra, onder eerstelijnsgezondheidswerkers en op scholen. Het hoofddoel van deze studies bestaat erin op een aantal tijdstippen na te gaan hoeveel mensen van de verschillende doelgroepen antilichamen tegen SARS-CoV-2 hebben ontwikkeld. De aanwezigheid van antilichamen wijst op een immuunrespons na het doormaken van COVID-19 of na vaccinatie.

Meer informatie

De Belgische en Europese gezondheidsautoriteiten volgen de epidemie op de voet. Blijf op de hoogte van alle informatie over vaccins en vaccinaties via de websites van de Belgische federale autoriteiten, de Vlaamse, Waalse, Brusselse en Duitstalige regionale autoriteiten, of via het Europees vaccinatie-informatieportaal.

Op de website van de Belgische federale overheid wordt aanvullende informatie gegeven over COVID-19-vaccins voor gezondheidswerkers. Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten stelt ook een Q&A over vaccins ter beschikking, evenals een update van het onderzoek naar en de ontwikkeling van vaccins en een webpagina over de melding van bijwerkingen. Ook de website van het Europees Geneesmiddelenagentschap biedt extra informatie (in het Engels).

QR code

QR code for this page URL

Contacten

Evenementen

Er zijn momenteel geen evenementen gekoppeld aan dit gezondheidsonderwerp

Andere informatiebronnen

Er zijn momenteel geen externe links gekoppeld aan dit gezondheidsthema